P1000667

XXXVI

W ATMOSFERZE wiedeńskiej

były na wskroś wiedeńskie. Obracał się w kolonii po^{1 2} skiej, w znacznej mierze już oderwanej od pnia, prze. siekniętej atmosferą Wiednia ².

Nie Irzeba było długo czekać na wyniki tej sy. tuacji. Już w roku 1903 pisał Rittner, streszczając utwór jednego z najpopularniejszych modernistów wiedeńskich, Piotra Altenberga:

Obcy myśli tak samo o Wiedniu od chwili, kiedy mu spojrzał w niebieskie oczy. Wie dobrze: prędzej czy później, za tydzień albo za kilka tygodni się poznamy. A może tym razem wcale nie, może odjadę, nim przyjdzie do czego... ale to nic, bo wiem już teraz, że wrócę. Choć tu nie ma fontanny Trevi⁴. A kiedy wrócę, to się zrozumiemy ^c.

U Rittnera zrozumienie to następowało dość

szybko. Już w roku 1904 znajdujemy w jego felietonach zdania:

— „Trzeba stwierdzić bądź co bądź istnienie stylu wiedeńskiego".

„Prater to bardzo sympatyczne pojęcie. Dawniej go nienawidziłem, ale podobno co kilka lat zmieniają się gusta".

Z ZYCIE SIE Z WIEDNIEM

xxxvn

„Tutaj uczy się zresztą człowiek brać Wurs-Ithcater" tak poważnie, jak życie, i na odwrót" „Czasem lubię humorystę Pótzla. Ale stałem

o tyle wiedeńczykiem, że lubię go tylko wtedy, ₍₎,ly jest w dobrym humorze".

Ten sam Rittner więc, który poprzednio ocenił

0    Ml urę wiedeńską jako kalejdoskop duchowy, sympatią odnosi się teraz do haseł przypominających właśnie aforyzmy Altenberga. Około roku t<)10 przerobi nawet szkic Altenberga Alles geht

i scine Wege (Wszystko idzie swoją drogą) na jedno-iktowy dramat Jeclna chwila, w wersji niemieckie? \lles muss seine Wege gehen (Wszystko musi iść swoją drogą).

WIEDEŃSKI DEBIUT DRAMATOPISARSKI

Po roku 1905 możemy zatem wskazać coraz to ważniejsze kontakty łączące pisarza z austriackim życiem literackim. W dniu premiery W małym d om ku Rittner był już znany w Polsce, i to nie tylko jako felietonista i nowelista, ale przede wszystkim jako pisarz dramatyczny. Dwa jego poprzednie utwory obiegły sceny większych miast i Galicji,

1    Królestwa. Po stronie wiedeńskiej natomiast miał autor Wilków w nocy w swoim dorobku oprócz ul worów ogłaszanych w czasopismach tylko tom nowel i opowiadań z roku 1900. Łatwo zrozumieć,

e _ popularna nazwa teatru marionetek w Praterze wie

deńskim.

1

Ki/. ..u szewski, Długie życie. Wspomnienh Warszawa 1947. t. I. _s. 172—173.

_sJ_h^r^{G    (WłaŚC} Trevi) - J^{edn2 z} najpięknie;

irf • ^{dnn W zyraie}' ¹ któr4 związany jest przesąd, ż

2

_{nu rł}^kt°_n^S “ ^2Wied2aj^ych Rzym odjeżdżając wrzuci do ba

⁶    •^{jeszcze do ,e}9° miejsca powróci. \ .

>Czas« 1903, nr 231.