stolarstwo6

158

zywanych pospolicie capfenbaiulami (n. zapfenbdnder), czyli na czopach żelaznych, obracających się w stosownych otworach w blaszkach żelaznych, u dolnego i górnego dna umocowanych. Część środkowa kantorka zamkniętą jest zwykle klapą ruchomą, odkładającą się na dół (fr. abattant). Klapa ta obraca się także na zawiasach czopowych, które po za czopem mają jeszcze przedłużenie około pół cala długie, opierające się za otworzeniem klapy o żelazne haczyki, około pół cala wyskakujące, przyśrubowane po za dziurą zawiasową do boków kantorka, i utrzymujące klapę w położeniu poziomćm, nie dozwalając jćj opaść. Klapa otworzona, od strony wewnętrznej zwykle oklejoną jest suknem lub aksamitem, i służy jako blat do pisania; zamknięta zaś , zakrywa mnóstwo drobnych półek i szufladek, któremi wnętrze kantorka jest wypełnione.

Górną część kantorka nareszcie, zajmuje jedna szuflada lub kilka półek, zakrytych drzwiczkami podobncmi do dolnych.

fi. Komody (fr. commodo*), sąto mniej więcej ozdobne skrzynie z pokrywą stałą, których przednia ściana zastąpiona jest pewną liczbą szuflad, poziomo się wysuwających. Komoda składa się zwykle z górnego blatu drewnianego lub marmurowego, dolnego dna i boków, najczęściej z pełnego drzewa zrobionych, ze ściany tylnej złożonćj z ram i wypełnień, a nareszcie z pewnćj liczby szuflad. Z boku komody umocowane są napłask leżące listewki, po których suwają się szuflady (fr. coulissecauc). Ściana przednia komody przedzieloną jest także tyloma poziomeini napłask leżąccmi deseczkami, ile jest listewek bocznych. Szuflady, jak zwykle, składają się z czterech ścian bocznych, połączonych z sobą przez zazębienie (cynkowanie), i z dna na wpust pomiędzy nie zasuniętego. Listewki boczne, po których się szuflady suwają, muszą być alljo odfelcowane, albo też z dwóch sztuk w sposobie felcu sklejone, aby wysuwanie się szuflady w prostćj linii miało miejsce. Zwyczajne komody mają 3 stóp 9 cali do 4 stóp szerokości, 2 stóp 9 cali do 3 stóp wysokości i 20 do 24 cali głębokości.

Odmianą komody są tak zwane szyfoniery (fr. chi/oniers), różniące się od pierwszych tylko większą liczbą szuflad, i większym wymiarem na wysokość, który do 5 stóp dochodzi, a mniejszą głębokością.

B. Stoły wszelkiego rodzaju.

Stołem w ogóle nazywa się drewniana pozioma płaszczyzna, utrzymywana w tćm położeniu za-pomocą jednćj lub kilku nóg. Wysokość stołu zależy od jego przeznaczenia i od wzrostu osoby, dla którćj ma służyć. Stoły jadalne dla osób dorosłych, zwykle nie potrzebują mićć więcej, jak 30 do 32 cali na wysokość; stoły zaś do pisania, szycia, rysowania i innej podobnćj roboty służyć mające, przy której przedmiot na stole leżący musi być bliżej oka położony, powinny być nieco wyższe, tak, aby odległość blatu od oka osoby przy stole siedzącej, nie wynosiła więcej jak 12 cali. Podług tego, trzeba dać na wysokość tego rodzaju stołów cali 32 do 33, jeżeli przyjmiemy wysokość siedzenia na cali 19.

Najprostszy kształt stołu przedstawia stół kuchenny, składający się z grubego blatu, podpartego czterema nogami, wzmocnio-nemi za pomocą poprzecznie. Nogi wczopowane są w blat na podwójne czopy, nie wskroś przechodzące, lecz z wierzchu drzewem zakryte.

Stoły jadalne robione są w rozmaity sposób: z blatem pojedynczym, okrągłym, owalnym lub kwadratowym, lub tćż z blatem , który można powiększać za pomocą klap wysuwanych lub opuszczanych. Wielkie zaś stoły okrągłe urządzane są do rozsuwania, za pomocą tak nazwanych kulis (fr. iables a coulisses).

Stoły jadalne z wysuwanemi klapami (fr. iables a rallonges), robią się zwykle w ten sposób, że pod każdą klapą dają się dwie mocne listwy czworokątne, ojednę stopę przynajmniej dłuższe od szerokości klapy, które suwają się w stosownych otworach lub uszach, zrobionych z drzewa lub żelaza i umocowanych pod blatem stołu.

Stoły z klapami opuszczanemi (fr. Iables a platean brisć), robią się z blatem kwadratowym lub okrągłym, zwykle na trzy części przeciętym, które są z sobą zawiasami połączone. Klapy opuszczone przyjmują położenie pionowe, prostopadłe do blatu; aby je zaś utrzymać w położeniu poziomem, narówni z środkową częścią stołu, służą wysuwane wspory (fr. coulisseaun), suwające się w wycięciach zrobionych w tak nazwanćj cardze, czyli ramie pod blatem stołu znajdującćj się (n. zaryć). Wspory te, po jednćj lub po dwie pod każdą klapą, gdy są zasunięte, klapy opadają, gdy je zaś wysuniemy do połowy ich długości, wtedy podtrzymują klapy w położeniu poziomem. Kołek lub wyskok, umieszczony w bliskości końca tych wspor, nie dozwala wyciągnąć ich z pou blatu zupełnie.

Stoły rozsuwane (fr. iables a coulisses) są zwykle okrągłe przed rozsunięciem, rozsunięte zaś przybierają kształt owalny. W stanie okrągłym przeznaczone dla 6 do 8 osób, po rozsunięciu mogą służyć dla 20 lub 24 stołowników. Główną rzeczą przy tych stołach jest podstawa, składająca się z dwóch części: pierwsza z tych części podpartą jest dwiema nogami, zwykle do ¹4 wysokości toezonemi, a od góry w '/♦ kwadratowemi, które są połą-