7
212
Metoda wykorzystująca ogniwa stężeniowe
W technice tej konstruuje się ogniwo stężeniowe z dwóch jednakowych elektrod T
jonoselektywnych. Zasada metody polega na tym, że w ogniwie stężeniowym SEM ogniwa równa się zeru. gdy aktywność oznaczanych jonów przy obu elektrodach jest jednakowa. Jeżeli będziemy dodawać do jednego z półogniw znane objętości roztworu wzorcowego lub rozcieńczać jedno z półogniw wodą destylowaną, możemy doprowadzić SEM ogniwa stężeniowego do zera i ze znajomości dodanej objętości obliczyć aktywność jonów w roztworze mierzonym.
Metody dodatku wzorca
Należą do nich metody jednokrotnego, dwukrotnego i wielokrotnego dodatku wzorca oraz metoda dodatku wzorca i rozcieńczenia.
Metodę jednokrotnego dodatku wzorca można stosować wtedy, gdy znamy nachylenie charakterystyki elektrody S. Podstawą tej metody jest wnioskowanie o początkom— wym stężeniu oznaczanego jonu w odmierzonej ilości roztworu próbki na podstawie zmian SEM po dodaniu dokładnie odmierzonej ilości roztworu wzorcowego tego jonu. Zmiana SEM ogniwa (AE) związana jest ze stężeniem próbki (cx) i wzorca (cw) następującym równaniem:
iHiSP
cględniając efekt ro:
(3)
a uwzględniając efekt rozcieńczenia, otrzymujemy:
(4)
I i
gdzie: Vp - objętość próbki.
Vw - objętość dodanego wzorca.
Można zastosować metodę odwrotną do opisanej poprzednio, tzn. do znanej objętości roztworu wzorcowego dodaje się określoną objętość próbki. Wówczas
(5)
Metodę dwukrotnego dodatku wzorca stosuje się wtedy, gdy nie znamy nachylenia charakterystyki elektrody (5). Istotą tej metody jest pomiar SEM ogniwa złożonego z elektrody jonoselektywnej i elektrody odniesienia w roztworze badanym i po dwukrotnym dodaniu takiej samej objętości roztworu wzorcowego. Zmiany potencjału elektrody po każdym dodaniu wzorca będą wynosiły odpowiednio:
A£2 = £j - £| * S log-Cjr + ^