P2050819

3.3

Zjawiska fizyko-chemiczne na powierzchni granicznej

1 V /eńlj iści tzwl

y pff =

gruntów ■ych jest |

3 znalem imienni® i większyl

o dopnl 3 poprzez! nie małyj tomwzi łączeniem łają i twój

»nym znaku. Zjawisko to nazywa się przepływem elektroosmotycznym. Zostało ono. po raz pierwszy odkryte przez Reussa w 1807 r.

Schemat przyrządu Reussa jest podany na rysunku 3.16. Do bryły iłu wciska się dwie szklane rurki i wypełnia je wodą. W jednej rurce umieszcza się katodę, w drugiej anodę i włącza się stały prąd elektryczny. Po upływie pewnego czasu można

3.16

Schemat przyrządu Reussa

stwierdzić, le poziom wody przy katodzie podniósł się, a w rurce z’anodą obniżył się, przy czym w ostatniej rurce występuje zmętnienie wody wskutek dopływu cząstek iłowych. Doświadczenie to ilustruje wyraźnie zarówno przepływ elektroosmotyczny wody, jak i zjawisko wędrówki cząstek stałych, mających potencjał elektrokinetycz-ny, do elektrody odmiennego znaku. Zjawisko wędrówki cząstek stałych nazywa H elektrokataforezą. (

Quincke odkrył doświadczalnie zjawisko odwrotne do elektroosmozy, a miano-wicieprzepuszczając przez różne grunty wodę destylowaną uzyskiwał w zamkniętym stki grunto-a ^_woj_zj_e ||||| elektryczny o pewnym napięciu: potencjał C| __ ||| piasku kwarcowego — 6,9 V,

— dla gliny

Zjawisko to nazywa się potencjałem przepływu, warstwy d~ -1 ^^aw‘^ska elektrokinetyczne mogą mieć duże praktyczne zastosowanie. Najczęściej * wykorzystuje się elektroosmozę. Po raz pierwszy zastosowano elektroosmozę do osuszenia gruntu przy budowie kolei koło Salzgitter. Przy wykonywaniu robót ziemnych w długim i głębokim przekopie natrafiono na grunt pyłowy przesycony wodą.. ffo wykonaniu przekopu do 1 /3 głębokości trzeba było przerwać roboty ze względu, jna stale spływanie stoków. Mimo że sąsiednie odcinki były już wykonane, myślano, powabne o przesunięciu trasy. Sytuację uratowało osuszenie gruntu za pomocą, elektroosmozy.

lako anody użyto prętów stalowych; katodami były studnie zbiorcze z dziurkowanych rur aluminiowych, średnicy 10 cm, zapuszczone do gruntu na głębokość do imi jest bardzo P^m (rys. 3.17). Do chwili włączenia prądu nie dawały one większej ilości wody, opór. Jeśli jed-1Srunt był mało przepuszczalny; po włączeniu prądu stałego o napięciu 90 V dwa-tały, to wskutek    studzienek dało łącznie 2,5 m³/h wody. Po kilku dniach grunt był tak osu-

szczona stycznie    można było w nim wycinać prawie pionowe ścianki i koparka mogła pra-

trody o odmień' | bez przeszkód. Wilgotność gruntu ęo prawda zmniejszyła się nieznacznie

| Gumien! , jeżeli ich że jedno! ,y dają nie!

abilizatorów

ele dodatko-

ebięg reakcji.* .krotne próby

Na ściankach, ije się warstwa

43