P2050810

właściwości fizyko-chemiczne gruntów

3

nie kontaktowe między zasadniczymi warstwami składają się z atomów tlenu, S kazujących znikome wzajemne wiązania. Powoduje to istnienie w siatce krystalicznej spoin wewnętrznych, które w razie dopływu wody wypełniają się jej molekułami. Ilość wody wiązanej w spoinach wewnętrznych może być tak znaczna,| grubość cząstek montmorillonitowych zmienia się wskutek pęcznienia o więcej nil 100%.

Cząstki montmorilłonitowe mają grubość około 1 p,m i szerokość około 200 im Nasiąkliwość cząstek tego typu wynosi 300-4-700%.

Budowa krystaliczna cząstek illitowych jest w zasadzie podobna do budowy cząstek montmorillonitu (p. rys. 3.4) z tą jednak różnicą, że na pograniczu między zasadniczymi warstwami występują atomy potasu, co w pewnym stopniu kompensuje brak równowagi elektrostatycznej w tych miejscach.

Nasiąkliwość cząstek illitowych jest pośrednia między kaolinitowymi i montmo-rillonitowymi. Wymiary cząstek illitowych wynoszą: grubość około 10 fxm i szel rokość około 200 jzm.

W skład frakcji iłowej, oprócz minerałów iłowych, mogą wchodzić również bardzo; drobne ( < 0,002 mm) chemicznie nie przeobrażone cząstki kwarcowe, skaleniów lub mikowe. Ilość tych cząstek zależy od warunków powstawania danego grunta W krajach północnych z niską średnią temperaturą roczną (poniżej +5°Q tyto część skaleni i mik ulega chemicznemu rozkładowi; w krajach podzwrotnikowy¹* natomiast szybkiemu wietrzeniu podlega cała zawartość skaleni i mik.

Na terenie Polski w różnych epokach geologicznych panował różny klimat podbiegunowego do podzwrotnikowego włącznie; w związku z tym możemy spotkać różnorodne iły i gliny o różnym stopniu zwietrzenia minerałów iłotwórczych. Cząstki próchniczne powstają w wyniku rozkładu części roślinnych i zwierzęcy^ oraz połączenia się produktów rozkładu ze związkami mineralnymi gruntu pw\ współudziale mikroorganizmów (bakterii i grzybów). Nowo powstałe cząstki maj? budowę bezpostaciową. Nasiąkliwość cząstek próchnicznych wodą wynosi oko# 500%* w stosunku do ich masy.

Intensywni nego ich I się w porą Wielkość p objętości di Im drobniej ciwa (rys. 2

ziam wynoszJ 6 mm²/mm³J rach mniejszy! większą. Po p| Ptzyjąć, że pia

3-1

od

Powici

Kaolin Glaukc Czarno Ben toni

3.2 Powierzchnia graniczna cząstek gruntowych

li.

,/ichnie

Grunty składają się z oddzielnych ziarn i cząstek, które tworzą szkielet gruntowy-¹ Pomiędzy ziarnami lub cząstkami znajdują się poty wypełnione wodą albo wodQ i powietrzem (para wodna, gaz), przy czym w każdym przypadku woda pokryj cząstki gruntowe, a powietrze występuje w postaci większych lub mniejszych pęche* rzyków w wodzie.

Powierzchnia graniczna pomiędzy fazą stałą (cząstkami) i fazą ciekłą (wodą lub roztworem różnych związków chemicznych) jest miejscem występowania wielu zją^^ natury fizyko-chemicznej (adsorpcja wody błonkowęj i jonów, potencjał elek_tro_ kinetyczny, pojemność wymienna, kohezja itp.). Zjawiska te moją istotny ^ jakość i pracę gruntu, decydują o jego strukturze, ściśliwości j wytrzymałości _0rgJ o możliwości wzmocnienia danego gruntu za pomocą odpowiednich środk^ lub chemicznych (tzw. stabilizacja gruntu)._

^,C*H

1

ii

er

Zjawis

Ałtywm

Sfuntowi

I: faewnątr

\    7 odpov

^ij^hjące s.

^2BwnC

a* c/¹¹⁴¹ tnajdi

■ W I