odstawowe wlaieiwoSci fizyko-chemiczne gruntów
Grunty o równoległym układzie cząstek iłowych wykazać powinny znacznie wi^ki pęcznienie niż grunty o nierówńoległym układzie cząstek. Pęcznienie zależy je' także w dużym stopniu i od jakości adsorbowanych kationów.
Iły zawierające kationy sodu mają dużą nasiąkliwość wody i wykazują znaczne ii nienie; po wymianie na kationy o wyższej wartościowości, np. wapnia, grułx warstwy podwójnej na cząstkach iłowych zmniejsza się — iły mniej pęcznieją. Pr: kładem mogą być bentonity, które-z adsorbowanym kationem sodu (Na-bentor mają nasiąkliwość około 700%, a te same bentonity z kationem wapnia (Ca* n tonit) — tylko 300%.
Jednym ze sposobów wzmocnienia iłów może być więc wymiana kationów; w; , są tym lepsze, im wyższa jest wartościowość wprowadzonych kationów (rys. 3.1 Wymianę kationów przeprowadza się często elektrochemicznie za pomocą p . stałego, stosując anody z aluminium, a katody — z miedzi. Bematzik (1947) pod że uzyskiwał w ten sposób zwiększenie kąta tarcia wewnętrznego z 23° do 35°, r jednoczesnym znacznym zmniejszeniu się ściśliwości.
Wpływ różnych kationów na pęcznienie gruntów widać z rysunku 3.13, poda i przez J. C. Kuli sza (Babkow, 1956).
Jakość kationów i grubość błonek wodnych ma bardzo duży wpływ na wodop puszczalność gruntów — im grubsze są błonki wodne na cząstkach gruntu, mniejsza jest jego wodoprzepuszczalność, gdyż coraz większą objętość zajr woda błonkowa, mocno związana na powierzchni cząstek.
li pojemności* |
i potencjał ekkłrol
ze zmienną k< . istnieje w niej pewiei ^btionów, utwierc strefy dyfuzyjnej ({im 1950). Istnienie ńiślist elektrycznych
3.3.2 Pojemność wymienna
Grunty o wysoce rozwiniętej powierzchni właściwej mają zdolność adsorbowanu
i zatrzymywania jonów ciał rozpuszczonych w wodzie przy jednoczesnym oddania do roztworu równoważnej liczby jonów, wchodzących w skład ich warstwy pódl wójnej. Liczba wymiennych jonów, wyrażona w mili waleń tach na 100 gramów suchej masy gruntu, nazywa się pojemnością wymienną.
10 Ź0 Ho 40 50 60 70
Zawartość frakcji iłowej < 0,002mm (%)
i
feju ' ^ potencjału
3.14
Zależność między pojemnością wymienną! i zawartością frakcji uff