PROCES GEOLOGICZNI’- zjawisko lub zespól zjawisk, który wywołuje na powierzchni skorupy ziemskiej lub w jej wnętrzu zmiany fizyczne i chemiczne. Przyczyną procesów geologicznych jest działanie sil wynikających z istnienia czynników geologicznych.
Na skorupę ziemską oddzialowują:
❖ atmosfera - powietrze, wilgoć, deszcze, wiatr, msolacja (nasłonecznienie), zmiany temperatury
❖ czynniki związane z oddziaływaniem hydrosfery (wody powierzchniowe, morza, lodowce)
❖ wpływ życia organicznego (organizmy mają ogromną rolę skalotwórczą)
Te czynniki mogą powodować przeobrażenia na powierzchni Ziemi (czynniki zewnętrzne lub egzogeniczne). Czynniki zewnętrzne mogą działać na Ziemię niszcząco lub twórczo
Procesy niszczące prowadzą do zmian fizycznych i chemicznych, w efekcie których skały ulegają rozproszeniu, rozdrobnieniu, żłobieniu, a następnie są usunięte i przeniesione na inne miejsce (poprzez wietrzenie, erozję i powierzchniowe mchy masowe - grawitacja).
Czynniki egzogeniczne (degradujące) prowadzą do obniżenia powierzchni Ziemi denudacji Procesy twórcze (agradujące) - produkty procesów denudacyjnych (zniszczone skały) gromadzone są na lądach i wodach (za pomocą siły ciężkości)
Sedymentacja - proces gromadzenia się materiałów, który prowadzi do podnoszenia się powierzchni Ziemi. W czasie sedymentacji powstają skały osadowe.
sedymentacja
Denudacja i sedymentacja łącznie dążą do wyrównania powierzchni Ziemi - gradacja.
Degradacja +Agradacja = Gradacja
Jednocześnie z czynnikami zewnętrznymi na Ziemię działają czynniki wewnętrzne (endogeniczne).
Czynniki wewnętrzne związane są z:
❖ Diaslrofizmem - prowadzi do deformacji skorupy ziemskiej w wyniku ruchów podnoszących lub obniżających Z procesami diastroficznymi łączą się wulkanizm i plutonizm.
❖ Wulkanizm i plutonizm - tworzenie się wewnątrz skorupy ziemskiej stopów ognisto-plynnych (magmy) Magma może krzepnąć wewnątrz skorupy ziemskiej lub wydobywać się na jej powierzchnię. Jeśli magma zakrzepnie wewnątrz (plutonizm) to powitają skały magmowe głębinowe Jeśli magma zakrzepnie na zewnątrz (wulkanizm) to powstają skały magmowe wylewne (wulkaniczne).
❖ Metamortizin - w wyniku tego procesu pow'stają skały przeobrażone (metamorficzne lub zmetamorfizowane).
W skorupie ziemskiej występują skały magmowe, osadowe i metamorficzne.