PB291646

Społeczne źródła programu Międzynarodowych Kongresów Architektury Nowoczesnej —Cl AM

Międzynarodowe Kongresy Architektury Nowoczesnej przestały właściwie Istnieć w 1956 jSy a dotąd nie została opracowana źródłowa monografia poświęcona ich działalności.

Or Siegfried Giedion zamierzał, po ukończeniu swego ostatniego dzieła Architektura i zjawisko przemian', zrekapitulować i ocenić krytycznie dorobek organizacji, którą sterował jako generalny sekretarz w ciągu dwudziestu ośmiu lat i której poświęcił wiele poważnych artykułów. Niestety, nagły zgon Giediona w 1968 r. uniemożliwił realizację tego zamierzenia. Ponieważ jednak wszystkie |ego rękopisy i notatki oraz gromadzona przez niego dokumentacja zostały uporządkowane i włączone do archiwum CIAM (które jest już teraz dostępne w ETH w Zurychu), historycy architektury i urbanistyki mają ułatwione zadanie. Wciąż jednak wiadomości o CIAM szukać trzeba w księgach kolejnych kongresów, w rozproszonych artykułach i wycinkowych lub przyczynkowych opracowaniach.

Ostatnim i najpełniejszym bodaj przyczynkiem do historii CIAM w latach 1928— 1956 jest obszerny artykuł P. A. Emery'ego pt. Les CIAM et la charte d'Athines².

Autor pochodzi z Lozanny. Przez parę lat pracował w paryskim atelier Le Corbusiera i Pierre Jeannereta. W 1926 r. przeniósł się do Algierii, gdzie działał w ciągu przeszło trzydziestu lat jako pionier integracji architektury i planowania przestrzennego. Zorganizowana przez Emery’ego grupa CIAM ALGER rozszerzyła na cały kraj reprezentowany przez niego kierunek architektonicznego myślenia i działania — funkcjonalizm, uwzględniający w szerokim zakresie warunki społeczne i gospodarcze, specyficzne obyczaje i potrzeby miejscowej ludności, a także środowisko przyrodnicze Afryki Północnej*.

Emery nie zerwał jednak więzi z pracownią, której nowatorstwo naznaczyło go na całe życie. W 1930 r. zorganizował pod auspicjami Stowarzyszenia Przyjaciół Algierii cykl odczytów Le Corbusiera. Ze słów Emery'ego dowiedziałam się, że Corbusierow-ska wizja miasta przyszłości zafascynowała pięćdziesięciotysięczne audytorium i że on z kolei uległ fascynacji egzotycznego krajobrazu⁴. Z tej fascynacji zrodziły się kolejne koncepcje rozbudowy Algieru (plan OBUS i zagospodarowania przestrzennego nowego miasta Nemours). Nie doczekały się one nigdy realizacji, mimo uporczywych starań algierskiej grupy CIAM*.

Przed kilku laty Emery sam opuścił Algierię i odtąd wszystkie swe siły poświęca uporządkowaniu przebogatej spuścizny Le Corbusiera, walczy o należytą konserwację |ego budowli na terenie Belgii, Francji, Indii, Niemiec, Szwajcarii, prowadzi w ramach Astociation Internationale Le Corbusier szeroko zakrojoną akcję popularyzacyjną jego twórczości.

I chyba te ostatnie lata. w ciągu których Emery przeżywał na nowo wszystkie etapy

n