Na początku książki postawiłam pytanie, dlaczego szkoła i rodzina powinny zc sobą współpracować. Do wszystkich przytoczonych wcześniej uzasadnień chciałabym dodać jeszcze jedno, o nieco innym charakterze, bo odwołujące się do mniej bezpośrednich korzyści, jakie wynikają z tej współpracy. Harmonijne współdziałanie między nauczycielami a rodzinami uczniów jest jednym ze sposobów' przeciwdziałania problemowi, który dotyczy wielu pedagogów- - problemowi wypale
nia zawodowego.
Od nauczycieli oczekuje się bardzo wiele. Mają być świetnymi, nowoczesny- kni
mi dydaktykami, ciągłe aktualizować swoją wiedzę, utrzymywać wysoki poziom " :.
nauczania, indywidualizować swoje oddziaływania, ze zrozumieniem odnosić się pei
do problemów' uczniów7, wpajać im wartości, rozbudzać zainteresowania, aktywnie współpracować z rodzicami oraz ze społecznością lokalną itd. Stawiane im pra
wymagania są nie tylko bardzo zróżnicowanie, wygórowane, lecz często także tv* a
sprzeczne ze sobą. Jednocześnie nauczyciele poddaw-ani są ostrej krytyce. Zarzu- de ni
ca sic im słabe przygotowanie metodyczne i przedmiotowe, niechęć do podnoszę- nz j
nia swoich kwalifikacji, niskie umiejętności wychowawcze, lęki przed wprowa- am
dzaniem zmian i odpowiedzialnością itd. Dodatkowymi czynnikami podnoszącymi
poziom stresu nauczycieli są nieustanne reformy w systemie oświaty, niskie wy- sk :
nagrodzenia i złe warunki pracy mi ■
Nawet jeśli rozpoczynają swoją pracę zawodową pełni entuzjazmu, wzniosłych na j
ideałów, to dość szybko tracą zapał i narasta w nich rozczarowanie. Kłopoty to koc;
codzienność, natomiast przyjemne chwile są rzadkie. Uczniowie nie chcą się uczyć, 1
trudno utrzymać dyscyplinę w klasie, rodzice są bardzo krytyczni, dyrektorzy wy- a roi
magający, a koledzy zajęci swoimi problemami. Silny, ciągły stres, niewystarcza- ranę
jące gratyfikacje, brak pozytywnych informacji zwrotnych od uczniów, rodziców7 sv i
i przełożonych oraz doświadczenia braku skuteczności własnego działania stop- pem
niowo prowadzą do obniżenia w iary w siebie i poczucia własnej wartości, spadku troł_
motywacji do podejmowania wysiłku oraz do ogólnego zniechęcenia, czyli do wypa
Seligman (2000, s. 252 i 253) wymienia kilka postulatów mających na celu prze- jest i
ciwdzialanie temu niekorzystnemu zjawisku poprzez poprawienie psychologicznych mm
warunków pracy w szkole, to znaczy większe upodmiotowienie nauczycieli, cjacl
110