Podobnie jak przekrój dwuteowy jest ty* powy dla belek sprężonych, tak dla słupów typowy jest przekrój prostokątny. Potrzebna jest bowiem sztywność w kierunku poprzecznym ze względu na wyboczenle, a beton rozmieszczony w sąsiedztwie osi słupa uczestniczy w przenoszeniu sił ściskających.
Jako minimalną szerokość słupa przyjmuje się bmln= 300 mm. Wysokość przekroju h można wstępnie oszacować ze stanów granicznych użytkowalnoścl, a konkretnie z dopuszczalnych naprężeń krawędziowych: na ściskanie 0,7fm (p. 5.5.2) i na rozciąga-nie (kategoria (1b), tabl. 5-1). Nie należy dążyć do wykorzystania naprężeń ściskających, bowiem w toku wymiarowania obciążenia ulegają nieznacznemu zwiększeniu wskutek uwzględnienia ciężaru własnego słupa, imperfekcjl geometrycznych i wpływu smukłoścl. Można zatem ostrożnie dopuszczać 0,6^ na krawędzi ściskanej, z czego wynika naprężenie w osi słupa 0,5(0,6/L_ — icctn), gdzie obydwie wartości średnich wytrzymałości wstawia się dodatnie.
Ola przeniesienia momentu, zginającego fĄK^) mamy do dyspozycji amplitudę naprężeń:
Aoc = 0.5 (0.6/^ - f J + /^ =
I 0.3fem + 0.5fc .
skąd:
M(K*) = W A*C »-^-(03U +057,*,). o
Otrzymujemy wzór na wysokość przekroju:
| 6-maxM(Ks2) (Ł*j
yĄO&an+O&cn)
(fcm 1 f<x» dodatnie).
Podobnie jak przekrój dwuteowy (wzory [6-3] i [6-4]), tak i przekrój prostokątny można opisać wskaźnikiem tęgoścl p. Ola przekroju prostokątnego Jest to wprost stosunek b/h l gdy nie ma szczególnych wymagań wskaźnik ten powinien mieścić się w granicach:
fi — 0,5+1,0. [9-2J
Jeżeli obliczona wysokość h daje przekrój zbyt wiotki (wskaźnik p zbyt mały), to należy zwiększyć szerokość b i ponowić obliczenie. Obliczoną wartość h zaokrąglamy zwykle w górę do pełnych 50 mm.
Z uwagi na uproszczenie technologiczne z reguły zachowujemy przekrój prostokątny jednakowy na całej wysokości słupa. Sploty sprężające przebiegają prostoliniowo. W celu prawidłowego zamocowania strzemion należy w każdym narożu umieścić splot spręża|ący. Rozstaw strzemion s1 powinien spełnić warunki: [9-3]
400mm
W strefach zakotwień wskazane jest zagęszczenie strzemion (dwukrotne).
Słup prefabrykowany jest najczęściej utwierdzony w kielichowej stopie fundamentowej (rys. 9-1 a). Głębokość c kielicha powinna być nie mniejsza niż długość zakotwienia splotów sprężających, tak aby najbardziej obciążony przekrój utwierdzenia (przekrój 1‘-1 na rys. 9-1a) był w pełni sprężony.
Przy fundamentach typu płytowego (rys. 9-Ib), stosowanych coraz częściej z racji uproszczenia reallzac|l, sytuacja jest bar-dzle| złożona. Najbardziej obciążony przekrój wypada w styku słupa z fundamentem
i obciążenie przenoszą pręty stalowe zakotwione w fundamencie. Nieco wyże) na długości c pracuje jedynie przekrój żelbetowy. Sprężony przekrój może przenieść pełne obciążenie dopiero w odległości zakotwienia cięgien 1^ od podstawy słupa.
Pozostałą w mocy reguły konstrukcyjne obowlązuiące dla elementów strunobetonowych (rozdział 7).
|Rys. 9-1. Przekroje charakterystyczne słupa utwierdzonego w fundamencie: a) Kup utwierdzony w fundamencie kielichowym, b) slup utwierdzony w płytowej Kopie