odprężenia określonych formuł- np. „będę obojętny wobec tego a tego", „zniosę takie a takie czyjeś zachowanie", „będę odczuwał obojętność lub życzliwość wobec określonych osób czy spraw" - zachodzą podobne procesy jak przy stosowaniu sugestii w hipnozie.
Jak wiadomo, hipnotyzer może „rozkazać"— zasugerować pacjentowi określony rodzaj postępowania, np. obojętność czy pobudzenie uczuciowe na widok określonej osoby lub rzeczy. Może zasugerować wykonanie jakiegoś czynu lub powstrzymanie się od jakiegoś działania. W treningu autogennym rolę obcej-suge-stii spełnia sugestia własna. Lepiej działają, śą skuteczniejsze SUGESTIE POZYTYWNE i trzeba tak formułować zdania wyrażające nasze zachowanie, aby były to zdania twierdzące. A więc lepiej jest powtarzać np. „jestem życzliwy "w stosunku do innych niż ..nie odczuwam wrogości wobec innych”
Uzyskanie lepszego wglądu w siebie
Schultz pisze, że trening autogenny jest metodą, której stosowanie umożliwia lepszy wgląd w siebie.
Korzystne działanie treningu autogennego na obraz siebie można widzieć w tym, że jest to metoda, w której człowiek uczy się koncentrować na wrażeniach płynących z własnego ciała. Jak, wiadomo, w. pierwszych miesiącach i w pierwszych lataeh życia dziecka wrażenia płynące.z własnego ciała są głównym źródłem wiedzy o sobie. Dzięki temu formują się podstawowe zręby struktury obrazu siebie. Później, kiedy dziecko staje się starsze, inne strumienie wrażeń płynące z zewnątrz nakładają się na wrażenia płynące z własnego ciała. Tamte wrażenia dziecko stopniowo zapomina. Jednak te odczuwane kiedyś wrażenia, niby zapomniane. mogą wywierać wpływ na zachowanie dorosłego człowieka. Dotarcie do nich w stanach głębokiego odprężenia uczy człowieka czegoś więcej o sobie, umożliwia mu dotarcie do stłu-mionych warstwjego osobowości, może stanowić rodzaj tunelu, przerębli, przez które łatwiej dotrzeć do zapomnianych czy tłumionych impulsów i emocji'.
Dotarcie do wrażeń płynących z wnętrza własnego ciała może być korzystne z kilku powodów. Zwiększa sumę doznań przyjemnych, bo wrażenia odczuwane w czasie treningu autogennego są przyjemne-. Umożliwia dotarcie do. stłumionych warstw osobowości, może pomóc odblokować stłumione wartościowe uczucia i pragnienia. Jeżeli strumienie wrażeń płynące z ciała we wczesnym dzieciństwie przyczyniły się do sformowania .negatywnego obrazu siebie, to dotarcie do tych wrażeń może pomóc skorygować własny obraz siebie.
Może' być też tak, że człowiek, który miał na podstawie doznań wczesnego dzieciństwa pozytywny obraz siebi®, zmienił ten obraz pod wpływem późniejszych przykrych doświadczeń. Dotarcie w stanach głębokiego odprężenia do wrażeń płynących z własnego ciała, podobnych jak we wczesnym okresie życia, a więc przyjęmnych, determinujących pozytywny obraz siebie, może pomóc zmienić.na korzystniejszy aktualny obraz^siebie.
Ze zjawiskiem tym spotyka, się psycholog i lekarz u wielu ludzi, u starczych,-którzy wyleczyli się 2 jakiejś dolegliwej choroby, u ludzi, którzy „odkryli" swoje ciało poprzez int-ensywny wysiłek fizyczny czy uprawianie sportu, u niektórych kobiet, które odkryły swoje ciało poprzez miłość.
Schultz pisze, że stosowanie ćwiczeń treningu autogennego c^aje dobre wyniki-włagodzeniu neurotycznychstanów lękowych iizmniejszeniu neurotycznej pobudliwości.
W podanych przykładach z praktyki terapeutycznej czytamy zeznania czterdziestoletniego inżyniera, który uzyskał znaczne zmniejszenie swojej pobudliwości przez trzyletnie stosowanie treningu autogennego i powtarzanie formuły autosugestii: „nikt mnie więcej nie zezłości w sprawach zawodowych". Dwudziestó-trzyletniego studenta> który stosując przez rok trening autogenny zmniejszył częstość, i intensywność napadów gniey/u i wście-.kłości. Młodego.kuficą, który dzięki tym ćwiczeniom1, zmniejszył wrogośćodczuwaną do swojego ojca. (Schultz. 196ĆX s. 141).
Wiele z przytoczonych prżez Schultza przykładów z jego^rak-tyki psychoterapeutycznej świadczy, że stosowanie treningu autogennego pomaga przezwyciężyć stany niepewności, przygnębienia, lęku i niepokoju..
Szczególnie dobrze wpływa stosowanie treningu autogennego na zmniejszenie się napięcia lękowego. Dzieje się tak dlatego, że odprężenie; uzyskiwane jako wynik stosowania treningu autogennego, jest reakcją ANTAGONISTYCZNĄ w stosunku do reakcji lękowych.
Szczególnie „antylękowo" wpływa nauczenie się ODPRĘŻANIA OKOLICY SZYI I MIĘŚNI OBRĘCZY BARKOWEJ.
Reakcje odprężenia mięśni szyi i obręczy barkowej trzeba wykonywać w sytuacjach, w któfyclrdziałają na nas^oodźce wywołujące lęk.
Oprócz tego działania doraźnego, blokującego występowanie-' reakcji lęku, możną stosować w stanach głębokiego odprężenia, autosugestie przeciWstawiające.-się przeżywaniu lęków, np. „w sytuacji takiej adakićj będę czy jestem spokojny’4
W tym ostatnim/przypadku działamy profilaktycznie przeciw wystąpieniu lęku. Odprężając się w chwiJachfwyzwa łających lęk, wykorzystujemy dpraźne działanie ćwiczeń treningu autogennego
41