skanowanie0006 (13)

Guzowatość korzeni

Patogen: Agrobacterium tumefaciens

Objawy i występowanie

Bakteria jest polifagiem występującym na ponad 140 gatunkach drzew, krzewów i roślin zielnych uprawnych oraz dziko rosnących. W sadach i szkółkach atakuje najczęściej podkładki drzew owocowych i młode drzewa. W początkowym okresie rozwoju choroby na korzeniach i szyjce korzeniowej pojawiają się gładkie, owalne, jasnobrunatne i miękkie narosła, które w miarę upływu czasu szybko powiększają się, brunatnieją i drewnieją. Powierzchnia ich pęka. Guzy te utrudniają przewodzenie wody i soli mineralnych, przyczyniając się do znacznego osłabienia wzrostu drzew. Największe narośla tworzą się na korzeniu głównym i szyjce korzeniowej. Na pędach jabłoni takie zmiany chorobowe obserwowane są sporadycznie.

Warunki rozwoju

Przyczyną choroby jest pałeczkowata bakteria o wymiarach komórekl,0-3,0 pm x 0,4-0,8 pm, peritrichalnie urzęsionych (1-9 rzęsek), gramujemna.

Z rozpadających się narośli patogen dostaje się do gleby, gdzie może bytować jako saprofit przez wiele lat. Do korzeni wnika przez przetchlinki lub rany w skórce. Rozwijając się wewnątrz porażonych organów powoduje powstawanie metabolitów wywołujących nadmierny wzrost (hipertrofię) oraz nadmierny podział (hiperplazję) zaatakowanych komórek żywiciela. Patogen najczęściej występuje w ciężkich i alkalicznych glebach. Najlepiej rozwija się, gdy temperatura powietrza wynosi 23-25°C.

Profilaktyka i zwalczanie

•    Szkółki drzew owocowych zakładać na glebach lekko kwaśnych, na których przez 8-10 lat nie notowano występowania tej bakterii,

•    Niszczyć materiał szkółkarski z naroślami na korzeniu głównym i szyjce korzeniowej,

•    Do szczepienia i okulizacji używać zdrowych podkładek, bez narośli na korzeniach,

•    Korzenie podkładek i drzewek (przed posadzeniem rośliny) należy zanurzać w papce z gliny z dodatkiem 1% siarczanu miedzi bądź fungicydu miedziowego lub w roztworze Polagrocyny w płynie SL - preparatu biologicznego zawierającego antagonistyczne wobec A. tumefaciens bakterie (Agrobakterium radiobacter K 84),

•    W szkółkach i młodych sadach, w których wystąpiła choroba, stosować nawozy fizjologicznie kwaśne,

•    Na polu po zlikwidowaniu szkółki bądź sadu, w których notowano guzowatość korzeni, należy przez kilka lat uprawiać rośliny rolnicze (zboża, łubin, gorczycę),

•    Płodozmian w szkółkach nie powinien obejmować uprawy buraków cukrowych.