Analizując dokładnie przebiegi przedstawione na rys. 2.5, można stwierdzić, że gdy uL oraz i mają, zgodne znaki (uL > 0, i > 0 lub uL < 0, i < 0 w I lub III ćwiartce okresu), wówczas pL>0, cewka jest odbiornikiem energii, jej energia rośnie (rośnie bezwzględna wartość prądu); natomiast gdy uL oraz i mają znaki przeciwne (II lub IV ćwiartka okresu), wówczas pL<0, czyli cewka jest wydajnikiem energii i jej energia maleje aż do zera (wartość bezwzględna prądu maleje do zera). Oscylacje energii między źródłem i cewką odbywają się bez strat {PL = 0). Cala energia pobrana przez cewkę ze źródła w !/4 okresu zostaje w następnej V4 okresu zwrócona do źródła.
2.3.3. Idealny kondensator
Idealny kondensator (iys. 2.6) jest to element bezindukeyjny, w którym dielektryk jest idealny o konduktancji G= 0, natomiast zakłada się stałość pojemności (C = const) bez względu na wartość pulsacji co. Dla dowolnych przebiegów związek między prądem i napięciem kondensatora ma postać
i-C^. ...........(2.40)
dt
W początkowym etapie rozważań, inaczej niż przy rezystorze i cewce, przyjmijmy wymuszenie napięciowe. Dla napięciowego wymuszenia sinusoidalnego
uc= |ł7mC|sin(<ot+1|r) , i|r,, = i|r (2.41)
otrzymuje się
J=C^ = wC|i7mC|cos(wf+ilr)= |/m|sin^+i|i + ^) , t, = i|r + y. (2-42)
A więc dla kondensatora przy sinusoidalnym wymuszeniu napięciowym otrzymuje się odpowiedź prądową też sinusoidalną, ale przesunięta w fazie o kąt
(p = ^B-1];. = -Z. (2.43)
»
Prąd kondensatora wyprzedza napięcie o kąt 90° (lub inaczej: napięcie spóźnia się za prądem o 90°). Kondensator jest elementem bezwładnym ze względu na napięcie. Zmiany napięcia nie nadążają za zmianami prądu.
Związki dla amplitud i wartości skutecznych napięcia i prądu'mają postać:
; (2.44)
. \ |/| = (oC\Uc\ lub |tfc|=-^|/|. (2.45)
Wprowadzając jak poprzednio reaktancją pojemnościową Xc i susceptancję pojemnościową Bc kondensatora
Xc = -^; , Bc = aC (2.46)
0)C
otrzymuje się
\UC\~XC\I\ lub \I\‘BC\UC\. (2.47)
““ Wzór (2.47) nosi nazwę prawa Ohma dla wartości skutecznych dla kondensatora. Napięcie na kondensatorze jest proporcjonalne do prądu. Współczynnikiem proporcjonalności jest reaktancja Xc, która zależy od częstotliwości. Przy wzroście częstotliwości (wzór 2.46) ■- reaktancja kondensatora maleje odwrotnie proporcjonalnie do wzrostu częstotliwości. Oznacza to, że przy stałej wartości skutecznej prądu i rosnącej częstotliwości wartość skuteczna „. napięcia na kondensatorze maleje.
——------Moc chwilowa kondensatora-——-— .............
Pc = kc* = \UmC I\L I sin(<^ + t|t)cos(<af'+ f) =
(2.48)
= |£7C| |/|sin(2ut+2i|f) = cdC|Kc|2sin(2ut+2i|/)