Rysunek 41 wyjaśnia budowę zespołu przerywaczy. Podstawowymi jego częściami są: obudowa z pokrywą, podstawa z przerywaczami, kondensatory oraz wałek przerywacza z krzywką i mechanizmem odśrodkowym.
Wałek przerywaczy z krzywką napędzany jest przez wał korbowy silnika. Garby krzywki rozwierają kolejno na przemian styki przerywaczy, co powoduje wytwarzanie wysokiego napięcia na zaciskach dołączonych
Rys. 35. Prędkościowa charakterystyka zapłonu
cewek, a więc i pomiędzy elektrodami świec zapłonowych. Przy wzroście prędkości biegu silnika skrzydełka regulatora odśrodkowego przezwyciężają opór sprężynek i przekręcają związaną z nimi krzywkę coraz bardziej w kierunku obrotu wałka, dzięki czemu styki przerywaczy są coraz wcześniej rozwierane, a więc wzrasta wyprzedzenie zapłonu.
Kondensator dołączony równolegle do styków przerywacza ochrania styczki przed wypaleniem oraz skraca czas zaniku prądu w uzwojeniu pierwotnym cewki zapłonowej, co znacznie podwyższa napięcie uzwojenia wtórnego.
Kontrola działania przerywaczy w samochodzie obejmuje:
a) sprawdzenie stanu mechanizmu po zdjęciu przedniej pokrywy, przemycie benzyną i oczyszczenie całości, dokręcenie śruby wałka i wkrętów mocujących oraz sprawdzenie stanu doprowadzonych przewodów elektrycznych;
b) sprawdzenie, czy młoteczki przerywaczy obracają się lekko na sworzniach; sprawdzenie stanu sprężyn dociskających młoteczki oraz sprawdzenie stanu zużycia zderzaków tekstolitowych młoteczków; młoteczki z uszkodzonymi sprężynami lub nadmiernie zużytymi zderzakami należy wymienić na nowe;
c) sprawdzenie stanu młoteczka i kowadełka; w razie potrzeby styczki należy przeczyścić pilniczkiem korundowym i zapolerować (najlepiej po wyjęciu podstawy przerywaczy); jeżeli styczki są obluzowane lub wykruszone, należy przerywacz wymienić na nowy, który po założeniu trzeba wyregulować podkładkami na ośce młoteczka tak, aby styczki przylegały do siebie całymi płaszczyznami; przed założeniem młoteczka należy sworzeń jego osadzenia zwilżyć olejem silnikowym (Extra 8T);
d) sprawdzenie szczeliny (szczelinomierzem) między styczkami przy maksymalnym odchyleniu młoteczka przez garb krzywki; w razie potrzeby szczelinę tę należy prawidłowo wyregulować (na 0,35 ... ...0,45 mm);
e) sprawdzenie stanu kondensatora (po wybudowaniu zespołu przerywaczy z silnika); gruby szary osad na styczkach przerywaczy, rozległe
ślady wypaleń na ich powierzchni lub nadmierne iskrzenie między styczkami wskazują na usterkę kondensatora;
f) sprawdzenie luzu promieniowego wałka przerywaczy, w przypadku stwierdzenia nadmiernego luzu należy sprawdzić stan ułożyskowania wału korbowego;
g) sprawdzenie ustawienia zapłonu.
Podstawę z przerywaczami wyjmuje się z obudowy po odkręceniu wkrętów mocujących przewody do młoteczków i wkrętów mocujących płytkę.
Kondensator bada się napięciem 750 V prądu zmiennego lub omomierzem korbkowym sposobem pokazanym na rys. 36.
Jeżeli omomierz nie ma samowyzwalającego zacisku przewodu, należy zastosować włącznik przyciskowy w obwodzie przewodu połączonego z końcówką kondensatora. Przewody omomierza łączy się z obudową kondensatora i końcówką przewodu izolowanego.
Naciskając wolnym palcem lewej ręki guzik wyłącznika, obraca się korbkę prawą ręką i odczytuje jednocześnie wskazanie na podziałówce. Oporność izolacji kondensatora powinna być większa od 5 MQ.
Następnie, nie przestając kręcić korbką indukto-ra, należy zwolnić guzik włącznika, zdjąć (chwytając za izolację) przewody z omomierza i zewrzeć je ze sobą końcówkami. Kondensator, który nie ma przerw w połączeniach, powinien przy takim zwarciu wywołać iskrę przeskakującą z wyraźnym trzaskiem między końcówkami przewodów. Zaniedbanie odłączenia obwodu omomierza przed zaprzestaniem obracania korbką może spowodować uszkodzenie izolacji omomierza wskutek wyładowania się na nim kondensatora. Próbę tę przeprowadza się tylko jeden raz.
Po sprawdzeniu należy kondensatory prawidłowo zamocować do obudowy, gdyż od tego zależy właściwe połączenie ich obwodu z masą. Po założeniu podstawy przerywaczy w obudowę i jej przykręceniu należy dołączyć przewody do młoteczków.
Po założeniu zespołu przerywaczy na silnik — przed zakryciem ich pokrywą — należy skontrolować ustawienie zapłonu. W tym celu należy wykręcić świecę zapłonową i ustawić tłok pierwszego cylindra (od strony napędu prądnicy) w położeniu zwrotu zewnętrznego. Następnie należy obrócić (paskiem klinowym) wał korbowy w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (patrząc z przodu silnika), aby tłok cofnął się
33
3 — Samochód FSO Syrena