skanuj0030

4. „Terms of trade” -stosunek średnich cen uzyskiwanych w imporcie w stosunku do średnich cen uzyskiwanych w eksporcie. Wskaźnik ten pokazuje w jakim stopniu zmienia się opłacalność eksportu towarów w stosunku do towarów importowanych.

Temat: BILANS PŁATNICZY

Pojęciem szerszym w stosunku do bilansu handlowego jest bilans płatniczy Pokazuje on saldo wszystkich rozliczeń za granicą.

Bilans płatniczy składa się:

U rachunek obrotów pieniężnych - najważniejszą pozycję stanowi saldo wymiany handlowej w zakresie eksportu i importu towarów. Bilans ten uzupełniany jest o saldo różnych usług: transportowe, turystyczne itd. W przypadkach niektórych krajów, chociaż wymiana handlowa towarami wykazuje deficyt (Hiszpania zarabia nwet do 30 mld $ w skali roku Włochy, Francja, Grecja, Szwajcaria, Austria) w niektórych krajach saldo uzyskuje się z tytułu usług w zakresie transportu np. Grecja, Norwegia. Wpływy z tego tytułu znacznie niwelują deficyt w wymianie transportowej. W ramach tych wskaźników uwzględnia się przekazy pieniężne uzyskiwane z zagranicy oraz różne przekazy rządowe. W Polsce znaczną pozycję stanowią obroty nie skonsolidowane, dotyczące sprzedaży na granicy wschodniej i zachodniej, towarów na bazarach, cudzoziemców z Niemiec, Ukrainy, Białorusi czy Rosji i z tego tytułu uzyskano w roku 2004 większe saldo o 4 min.

U rachunek obrotów kapitałowych -przepływ kapitału do danego kraju i odpływ oraz ustalenie salda. Najważniejszą pozycję stanowią zagraniczne inwestycje bezpośrednie - wykupywanie udziałów w istniejących firmach, budowa nowych obiektów, inwestycje portfelowe, które są związane z zakupem różnych papierów wartościowych.

Rachunek ten ( o ile występuje saldo dodatnie) ma wpływ na poprawę całkowitego bilansu płatniczego. Polski przepływ kapitału zagranicznego do Polski jest znacznie wyższy niż odpływ. W sumie od początku transformacji napłynęło ponad 60 mld $ ze stałą tendencję wzrostową.

U rachunek zmian rezerw rządowych -gromadzenie obcych środków płatniczych np. Euro w $ i innych walutach, a także gromadzenie kruszców szlachetnych, np. złota, platyny.

Rezerw}' mogą być uruchomione wówczas, kiedy brakuje dostatecznych środków na utrzymanie bilansu płatniczego.

Jest to jeden ze sposobów wyrównania deficytu płatniczego. W Polsce rezerwy obecnie są szacowane na 40 mld. $. Deficyt można również pokrywać zaciąganymi pożyczkami z tzw. międzynarodowych instytucji finansowych: Banki Światowe, czy też zagraniczne Banki komercyjne. Jednak tego typu działania powodują narastanie zadłużenia zagranicznego. W Polsce bilans płatniczy od początku transformacji jest ujemny. Mimo redukcji zadłużenia ekonomicznego na początku lat 90 o połowę, do chwili obecnej znacznie narosła do 115 mld. $ z czego połowa przypada na zadłużenie zagraniczne przedsiębiorstw działających w Polsce, a druga na zadłużenie skarbu państwa. Sytuacja taka będzie powodowała w

30