str003

• Reakcja z kwasem nitrochromowym

Alkohole I i II-rzędowe utleniają się pod wpływem kwasu nitrochromowego z równoczesnym pojawieniem się niebieskoszafirowego zabarwienia.

R-CH2-OH

HNO3

K2Cr207

P

R-C-H

Rn

CH-OH

R^/

HNO3 ^ K2Cr207

Rn

R-

C=0

• Próba Lucasa

Niższe (do 6 atomów węgla) alkohole II i III-rzędowe tworzą ze stężonym kwasem solnym wobec bezwodnego chlorku cynku odpowiednie chlorki alkilowe, nie mieszające się z odczynnikiem Lucasa. Alkohole III-rzędowe reagują natychmiast; początkowo pojawia się zmętnienie, a następnie oddzielająca się warstwa. Reakcja z alkoholami II-rzędowymi następuje po 5-10 minutach.

R \	ZnCl2	R.
CH-OH + HCI R"		CH-CI R"	+ H2O
R \	ZnCl2	Rs
R- C-OH + HCI R"		R- C-CI + R'	H2O

[Pozytywną reakcję Lucasa dają również niektóre alkohole I-rzędowe, np. alkohol benzylowy, allilowy i cynamonowy].

• Reakcja jodoformowa

Alkohole II-rzędowe, zawierające grupę metylową oraz alkohol etylowy reagują z jodanem (I) sodu wydzielając żółty osad jodoformu. Alkohole II-rzędowe ulegają początkowo utlenieniu do metyloketonów, natomiast alkohol etylowy utlenia się najpierw do aldehydu octowego.

CH,C — R + Nal + H,0

?^H

CH3-CH-R + NaOI

CH3C-R + 3NaOI-► Cl₃— C—R + 3NaOH

O

>1

Cl₃—C—R + NaOH -► +CHI3 + RCOONa

żółty jodoform