r, = R/DT — wskaźnik (stopa) obowiązkowych rezerw dla depozytów terminowych.
Dokonując nieznacznych przekształceń powyższych relacji, równanie pieniądza banku centralnego (6) można przedstawić w następującej postaci:
B = k -D + rd D + rnad D + r, DT =
= k D + rd D + rmd D + r, ■ t-D= (7)
= D-(k+ rd+ rnad + r, • t).
Przekształcając to wyrażenie otrzymujemy następujące równanie depozytów na żądanie:
D =----B. (8)
k+r< +>'„ad +r, ■*
Aby kontynuować nasze rozumowanie, musimy wrócić do definicji podaży pieniądza. Wykorzystując wcześniej podaną relację struktury podaży pieniądza (k), równanie (3) możemy zapisać jako:
M = kD + D = D(k+ 1). (9)
W tej sytuacji do równania (9) możemy włączyć równanie (8) i otrzymamy nowe równanie podaży pieniądza:
k +1
M =----B. (10)
k+rd +''„ad +r, t
Ponieważ przyjęliśmy, że gdy równanie (1) jest spełnione, to zachodzi również równość (2), możemy zapisać:
AM =-—--AB. (11)
k+rd +'"nad +r, -t
W świetle tego ujęcia powstaje pytanie, jakie podmioty oraz jakie motywacje kształtują zmiany podaży pieniądza? Łatwo zauważyć, że aktywną rolę w tak zarysowanym mechanizmie tworzenia pieniądza odgrywają wszystkie trzy grupy podmiotów wymieniane w założeniach modelu, tj. nie tylko bank centralny prowadzący politykę pieniężną, lecz także banki komercyjne i podmioty niebankowe.
Bank centralny, w równaniach (10) i (11), wpływa bezpośrednio na trzy zmienne: na wysokość stóp rezerw obowiązkowych banków (rd i r,) oraz na wielkość bazy monetarnej (B, AB).
Stopy rezerw obowiązkowych są instrumentem polityki pieniężnej i nadzorczej (ostrożnościowej); ich wysokość jest ustalana przez bank centralny w trybie administracyjnym, w zależności od celów polityki (na temat funkcjonowania tego instrumentu piszemy w rozdziałach 3 i 5).
118