Temat 8.
Drgawki są wyrazem umiejscowionych lub uogólnionych zaburzeń neuronów mózgowych. Jeśli powtarzają się one stale u chorego oraz prowadzą do zaburzeń psychicznych, to są wyrazem występowania PADACZKI. Przyczyną drgawek, w tym także pochodzenia padaczkowego są zaburzenia wrodzone lub powstałe w czasie porodu, urazy czaszki, niedotlenienie i zaburzenia metaboliczne mózgu, zakażenia ośrodkowego układu nerwowego, wysoka temperatura ciała, reakcje anafilaktyczne, zatrucia, a także objawy abstynencji u alkoholików lub narkomanów.
Według Komisji Klasyfikacji i Terminologii Międzynarodowej Ligi Przeciwpadaczkowej rozróżnia się drgawki częściowe czyli ogniskowe oraz uogólnione.
Drgawki częściowe mogą występować jako drgawki częściowe proste, z objawami ruchowymi, ruchowymi i czuciowymi, autonomicznymi lub psychicznymi, jako drgawki częściowe złożone, z utratą przytomności na początku ich trwania lub po ich wygaśnięciu. W następstwie drgawek częściowych mogą się rozwijać drgawki uogólnione.
Drgawki uogólnione mogą występować między innymi w postaci drgawek mioklonicznych, klonicznych, tonicznych, toniczno-klonicznych lub atonicznych.
Stan padaczkowy. Rozpoznaje się go wówczas, gdy drgawki pojawiają się bardzo często lub trwają długo, utrzymując się przez wiele minut lub nawet godzin. Stan padaczkowy, w którym występują drgawki kloniczno-toniczne zagraża życiu, a więc wymaga wdrożenia natychmiastowego intensywnego leczenia i postępowania ukierunkowanego na ochronę mózgu. Najczęstszymi przyczynami stanu padaczkowego są: niestosowanie leków, dawek i czasu ich przyjmowania, przyjmowanie innych leków hamujących działanie poprzez induktory enzymatyczne jak fenobarbital, gryzeofulwina, nagłe odstawienie leków przeciwpadaczkowych, używanie alkoholu, wysoka gorączka. A także choć znacznie rzadziej w wyniku hipoglikemii, hipokalcemii, hiponatremii będącej powikłaniami urazów, udarów bądź zapalenia mózgu i opon.
STANY DRGAWKOWE
W postępowaniu staramy się uzyskać dostęp do żyły, zachować drożność dróg oddechowych. Można po zwiotczeniu pacjenta zaintubować go i prowadzić sztuczną wentylację, pobrać podstawowe badania w tym poziom glukozy. Leczenie zależy od wielu czynników, w tym przyczyny stanów drgawkowych. Typowo stosujemy:
Diazepam - dożylnie 5-10 mg/ min powtarzając dawki co 10-15 min nie przekraczając dawki max. 30 mg.! można powtórzyć dopiero po 3-4 godzinach. Można podać we wlewie kroplowym 100 mg/ 500 ml 0,9% NaCl i podawać z prędkością 40 ml/h unikamy podawania glukozy przez wzgląd na nasilanie obrzęku mózgu i kwasicy metabolicznej. U dzieci powyżej 5 r. ż. Stosuje się 1 mg co 1-5 min do max dawki 10 mg. U noworodków 0,2-0,5 mg diazepamu co 1-5 min.do dawki max 5 mg. Rzadko można zastosować domięśniowo, gdyż początek działania opóźni się o 15 minut.
Feny toina (Dilantin sodiurn, Diphantoine, Epanutin, Phenhydan) podawana dożylnie rozpoczyna się po kilkunastu minutach lecz czas działania trwa do 12 godzin. Jest bezpieczniejsza od fenobarbitalu, gdyż słabiej obniża ciśnienie krwi oraz słabiej hamuje ośrodek oddechowy i obniża świadomość. Stosuje się łącznie z diazepamem.