zdje06

Sów. w tekście pracy, po informacji, której pochodzenie chcesz udoi—J tować. lub którą postanów iłeś uzupełnić szczegółami, robisz odsyłacz.

Ma on postać liczby arabskiej napisanej ponad wersem. ODSYŁACZE Najczęściej odsyłacz umiesz* n się przed kończąca zdanie kropką, jak w tym przypadku¹. Odpowiadający ma przypis rozpoczynasz tą samą i tak samo nadpisaną liczbą (bez kropki czy nawiasu), po czym rozpoczynasz zdanie dużą literą, a kończysz je kropką. Wyjątkowo zdarza się, łe w dłuższym zdaniu zawrzeć musisz kilka informacji czy terminów, które trzeba objaśnić, powołując się na różne źródła informacji Wówczas umieszczasz odsyłacze bezpośrednio po tych określeniach, które będą objaśnione. Pogarsza to jednak czytelność tekstu i dlatego lepiej dłużej zmagać się z formą zdania, aby takiego zagęszczenia odsyłaczy uniknąć. Odsyłaczom nadajesz kolejne numery w obrębie rozdziału, a odpowiadające im przypisy umieszczasz łącznic po jego treści (zajrzyj do podrozdziału Fina coronat opus. czyli maszynopis). Jeżeli praca jest pisana lub będzie przepisywana na komputerze, żadnego kłopotu nie sprawi umieszczenie przypisów pod tekstem odpowiedniej strony. W celu lepszej czytelności oraz ar względów estetycznych wskazane byłoby wówczas oddzielenie tekstu od przypisów krótką linią poziomą z lewej strony. Przypisy mogą być wydrukowane czcionką mniejszą niż tekst pracy lub z mniejszą interlinią (odległością między sąsiednimi wierszami). Również w tej konfiguracji ich numeracja powinna być ciągła w obrębie każdego z rozdziałów.

Żelazna reguła w przypisach inicjał imienia autora cytowanej publikacji poprzedza nazwisko.

W Hcrbaczyński, W dawnych cukierniach i kawiarniach warszawskich. Warszawa 1988. s. 57.

T>tul każdego dzieła (źródła drukowanego, opracowania), które w tek-ścic pracy przywołujesz częściej niż jeden raz, tylko za pierwszym razem podajesz w pełnym brzmieniu. W pozostałych przypadkach (o ile nic korzy-susz z innych prac tego samego autora!), możesz zastosować skrót: op. cii. (ąpere dlato w cytowanym dziele, opus ciiaium - dzieło cytowane) lub dz. cyt. (dzieło cytowanej.

¹1. Tumau, Moda i technika włókiennicza w Europie od XVI do XVIII wieku. Wrocław 1984, s. 21-23; M. Bogucka. Gdańskie rzemiosło tekstylne od XVI do połowy XVII wieku, Wrocław 1956, s. 43.

² A. Mączak, Sukiennictwo wielkopolskie XIV-XVII wieku.

Warszawa 1955, s. 63; I. Tumau, Historia europejskiego włókiennictwa odzieżowego od XIII do XVIII w., Wrocław 1987, s. 52-72.

⁵ M. Bogucka, op. cit., s. 98.

⁴ A. Mączak, op. cit., s. 15.

JeZeli przywołujesz kilka publikacji tego samego autora, to ze skrótu op. cit. skorzystać nie możesz. W takiej sytuacji każdorazowo skracaj tytuł cytowanej pozycji do pierwszych słów tak, by różniła się od pozostałych. Podobnie (po początkowych wyrazach tytułu postaw trzy kropki i przecinek) skracaj zapisy wielokrotnie cytowanych dzieł zbiorowych. Bądź konsekwentny w stosowaniu zawsze takich samych skróceń w całej pracy.

¹ Z. Kuchowicz, Obyczaje staropolskie. Łódź 1975, s. 270-272;

S. Konopka, Medycyna w Polsce w połowie XVIII w. w świetle listu Jacka Augustyna Lopackiego, „Archiwum Historii Medycyny", t. 20, 1957, s. 162.

' N. Elias, Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu, Warszawa 1980, s. 254-255; S. Konopka, op. cit., s. 164.

³    J. S. Bystroń, Dzieje obyczajów w dawnej Polsce, t. 2, Warszawa 1976, s. 145.

⁴    Z. Kuchowicz, Wpływ odżywiania na stan zdrowotny społeczeństwa polskiego w XVIII wieku. Łódź 1966, s. 98.

⁵    Historia medycyny, pod red. T. Brzezińskiego, Warszawa 1988, s. 57.

⁶    J. S. Bystroń, Dzieje obyczajów..., t. 1,8. 74-76.

⁷    N. Elias, op. cit., s. 259.

* Z. Kuchowicz, Wpływ odżywiania..., s. 57-62.

⁹    Historia medycyny..., s. 59-61; S. Konopka, op. cit., s. 164.

¹⁰    Z. Kuchowicz, Obyczaje.., s. 275, 282.

Oba wyżej wymienione sposoby konstruowania przypisów zastępuje się często praktyczniejszą chyba formą, w której każda publikacja, przywoływana po raz drugi i następny, ma za każdym razem skrócony tytuł. Przy jej zastosowaniu, nasz poprzedni przykład miałby postać:

1

Warto wiedzieć, *e w krajach zachodnich reguły sporządzani* tego typu odsyłaczy są nieco inne. Juz sam sposób ich usytuowania w tekście informuje, ety dotyczą słowa, zdania, czy zawartego » nim cytatu U>c mott przyjdzie ci kiedyś opracowywać tekst przeznaczony do publikacji w języku niemieckim Sięgnij wówczas do Ouden Rechlschrelbung der deuischen Spracht. Bd I, Mannhelm-Leipag-Wlen-ZOrich IW, s. 67