0000004(2)

składników. Amuzja ruchowa występuje najczęściej w uszkodzeniach prawego piata czołowego; amuzja zmysłowa towarzyszy zazwyczaj afazji Wernickcgo.

A Lulku ha A kał kutia (acalculia )\ Akalkulia polega na upośledzeniu liczenia.

zwłaszcza wykonywania najprostszych rachunków arytmetycznych. Najczęściej wchodzi w skład zespołu Gerstmanna (lewy zakręt kątowy i; zdarza się więc w ogniskach okolicy ciemieniowo-potylicznej lewej półkuli oraz w uszkodzeniach piata czołowego lewego. Nieraz wiąże się z niedowidzeniem połowiczym prawostronnym. iuhiafnc Badanie niemot\. Przede wszystkim, obserwujemy. w jakim "^{u m}' ■* stopniu zac howana jest mowa samoistna ( spontaniczna) i na czym polegają jej zaburzenia. Czy zachodzi zniekształcenie pojedynczych wyrazów łub zdań ; parafazja), czy w ogóle wymawianie jest niemożliwe. czy zmieniony jest układ gramatyczny, czy brak jest słów, czy zauważa sic perscwaracje, styl depeszowy, wielomówność itd.; jakie jest rozumienie mowy, jakie są odpowiedzi, czy badany wskazać może określone przedmioty wśród innych lub na obrazkach, czy rozumie pojęcia abstrakcyjne, znaczenie gestów, treść napisanego; jak nazywa poszczególne pokazywane przedmioty, czy zna ich znaczenie itd.; czy powtarza dobrze wyrazy lub zdania; czy umie liczyć wprost i na opak, wyliczać kolejno pory roku. miesiące, dnie tygodnia oraz wstecz; jakie je.st pismo samoistne i pod dyktando, przepisywanie, czytanie głośne i ciche, nazywanie liter w poszczególnych słowach, liczenie itd. Istnieją liczne usystematyzowane metody badania afazji.

Apraksja (apraxia). Apraksja jest to zaburzenie planowego i celowego wykonywania odpowiednich synergicznych ruchów kończynami, niezbędnych dla spełnienia zamierzonego aktu ruchowego, przy nieobecności niedowładu, niezborności lub zakłóceń psychicznych. Wyraża się to utratą zdolności należytego wykonywania celowego aktu ruchowego. Pojęcia apraksji wprowadził Licpmarm w r. 1900. Wszelka czynność ruchowa. pozornie dowolna, w myśl nauki Pawiowa, jest czynnością ruchową oclruchowo-warunkową, powstałą na skutek działania bodźców kineste-tyćznych. Złożone akt\ ruchowe, zwłaszcza często powtarzające się. nazywane potocznie zautomatyzowanymi, stanowią utrwalone zespoły ruchowych odruchów warunkowych, tworzących tzw. dynamiczny stereotyp ruchowy. W świetle fizjologii apraksja jest zaburzeniem w zakresie dynamicznego stereotypu ruchowego. Rozrożnamy następujące rodzaje aprak-

i p raks ja wy-    1. \ p r a k s j a w y o b r a ż e n i o w a lub i d e a c y j n a Pieką

■hra:c-.^a ₍₁/,yd\’ia ideał aria) polega na zaburzeniu należytego rozumienia i uloże-¹ nia planu celowej czynności ruchowej. Proste czynności ruchowe wykonywane są. przez chorego dobrze, natomiast przy spełnianiu czynności zawitych gubi się on, sprawiając wrażenie człowieka roztargnionego, któremu w ostatniej chwili wymyka się istotny cel rozpoczętego ruchu. Gzyn-

204