0000006

Oto jak wygląda zestawienie

Waga poszczególnych narządów w stosunku do wagi

porównawcze:

ciała u noworodka i dorosłego całego ciała (Cimbal):

Noworodek    Dorosły

0,8%	0,4%
1,5%	1,8%
7 %	3 %
12 %	20 %
22 %	36 %,

Wzrost wagi poszczególnych narządów z wiekiem w stosunku do wagi tych narządów u noworodka przedstawia się następująco (Yierodi-Kamiński):

Mięśnie.......		37—48-krotnie
Kościec ...		. 20—27
Organy wewnętrzne		10—20
Serce.......		. 13
Mózg i tkanka nerwowa .		4— 7
Oko {gałka oczna) . . . .		3
Całe ciało.......		. 18—20

Narządy dziecięce różnią się nie tylko swą nieproporcjonalnie dużą lub małą masą (w stosunku do takich wymiarów u dorosłego), lecz i inną sprawnością (przeważnie słabszą) wskutek niedorozwoju tkanek.

Rozpatrzmy kolejno poszczególne narządy.

Skóra u człowieka spełnia różnorodne zadania: chroni przed zakażeniami, jest narządem oddechowym i wydziel niczym, odbiera wrażenia zmysłowe (dotyku, bólu, ciepła, zimna), reguluje ciepłotę ciała i wreszcie wytwarza ciała odpornościowe, fermenty i prowitaminę D.

Ponieważ powierzchnia ciała u dziecka jest proporcjonalnie znacznie większa w stosunku do masy' ciała niż u dorosłego, nic dziwnego, że skóra odgrywa tu więKSzą rolę, zwłaszcza jako narząd wydzielniczy. Dziecko traci przez skórę (i płuca) do 40% wody wydzielanej przez ustrój, gdy dorosły tylko około 10%. Skóra odciąża więc znacznie u dziecka pracę nerek. Następnie skóra dziecka odgrywa poważną rolę w gospodarce cieplnej ustroju (termoreguiacji). Dziecko posiada proporcjonalnie do wagi znacznie większą powierzchnię skóry niż dorosły. Według Syczeica na lkg wagi wypada:

704	cm	powierzchni	skóry
518	ty
456	*»		,,
423	»»
378	H		„
221	»t	łf

u noworodka „ 1-rocznego    dziecka

„ 6-letniego    „

«»10 ,,    „

,, 15 łi    »»

„ dorosłego .

Przy takim stanie rzeczy dziecko traci poprzez skórę znacznie więcej ciepła i szybciej marznie. Na przykład wcześniaki, o ogromnej proporcjonalnie powierzchni skóry, muszą być specjalnie ogrzewane, inaczej giną z ochłodzenia.

Dla wyrównania tego dziecko musi wytwarzać w sobie więcej ciepła. Ilość ciepła wyrażonego w kaloriach, przeliczona na jed-

nostkę wagi, wynosi wg Syczewa:
u niemowlęcia.....	. 91	kalorii
„ 2^l/s-letniego dziecka	. . 81	»T
14	. 52	„
„ dorosłego ...	35	#V

Trudności w gospodarce cieplnej związane są u dziecka również z gorzej rozwiniętym ośrodkiem cieplnym w mózgu. Reguluje on między innymi ochładzanie skóry przez wydzielanie potu, zmiany szerokości światła naczyń i szybkości krwiobiegu. U niemow-

Serce    .....

Płuca .......

Kiszki.......

Kościec

Mięśnie    .    .    .

Ryc. 3. Czaszka niemowlęcia

(a) i człowieka dorosłego (b).

11