0000006

Oto jak wygląda zestawienie

Waga poszczególnych narządów w stosunku do wagi

porównawcze:
ciała u noworodka i	dorosłego
całego ciała (Cimbal):
Noworodek	Dorosły
0,8Vo	0,4" n
łs5*/»	l,8"/o
7 «/o	3 “/o
12 •/•	20 "U
22 «/„	36

Serce    .....

Płuca .......

Kiszki

Kościec    .    .

Mięśnie    .    .    .

Ryc. 3. Czaszka niemowlęcia

(a) i człowieka dorosłego (b).

Wzrost wagi poszczególnych narządów z wiekiem w stosunku do wagi tych narządów u noworodka przedstawia się następująco (Yierodt-Kamiński):

Mięśnie .	37—48-krotnie
Kościec.......	. 20—27
Organy wewnętrzne	. . 10—20
Serce.......
Mózg i tkanka nerwowa .	4— 7
Oko (gałka oczna) ....	3
Całe ciało.......

Narządy dziecięce różnią się nie tylko swą nieproporcjonalnie dużą lub małą masą (w stosunku do takich wymiarów u dorosłego), lecz i inną sprawmością (przeważnie słabszą) wskutek niedorozwoju tkanek.

Rozpatrzmy kolejno poszczególne narządy.

Skóra u człowieka spełnia różnorodne zadania: chroni przed zakażeniami, jest narządem oddechowym i wydzielniczym, odbiera wrażenia zmysłowe (dotyku, bólu, ciepła, zimna), reguluje ciepłotę ciała i wreszcie wytwarza ciała odpornościowe, fermenty i prowitaminę D.

Ponieważ powierzchnia ciała u dziecka jest proporcjonalnie znacznie większa w stosunku do masy' ciała niż u dorosłego, nic dziwnego, że skóra odgrywa tu więKSzą rolę, zwłaszcza jako narząd wydzielniczy. Dziecko traci przez skórę (i płuca) do 40% wody wydzielanej przez ustrój, gdy dorosły tylko około 10%. Skóra odciąża więc znacznie u dziecka pracę nerek. Następnie skóra dziecka odgrywa poważną rolę w gospodarce cieplnej ustroju (termoreguiacji). Dziecko posiada proporcjonalnie do wagi znacznie większą powierzchnię skóry niż dorosły. Według Syczewa na lkg wagi wypada:

u noworodka „ 1-rocznego dziecka „ 6-letniego „

10

n 15 łi    u

„ dorosłego .

	704	cm	powierzchni	skóry
	518
	456	»*		łt
*	423	«*		„
»	378	„		„
	221

Przy takim stanie rzeczy dziecko traci poprzez skórę znacznie więcej ciepła i szybciej marznie. Na przykład wcześniaki, o ogromnej proporcjonalnie powierzchni skóry, muszą być specjalnie ogrzewane, inaczej giną z ochłodzenia.

Dla wyrównania tego dziecko musi wytwarzać w sobie więcej ciepła. Ilość ciepła wyrażonego w kaloriach, przeliczona na jednostkę wagi, wynosi wg Syczewa:

u niemowlęcia.....	. 91	kalorii
„ 2^l/s-letniego dziecka	. 81	>T
14	. 52	„
„ dorosłego.....	35

Trudności w gospodarce cieplnej związane są u dziecka również z gorzej rozwiniętym ośrodkiem cieplnym w mózgu. Reguluje on między innymi ochładzanie skóry przez wydzielanie potu, zmiany szerokości światła naczyń i szybkości krwiobiegu. U niemow-

11