0000025(2)

mózgu, albumina surowicy krwi znakowana jodem (¹³¹J), sód promieniotwórczy (-'Na), żelazo promieniotwórcze (^S9Fe), złoto promieniotwórcze (^19SAu), fosfor promieniotwórcze (³²P). Z wymienionych tu izotopów do umiejscowienia guzów najczęściej stosuje się: ^1:!IJ, ³²P, ⁴²K. Często stosuje się dwujodofluoresceinę z jodem promieniotwórczym. Pomiary dokonuje się za pomocą licznika Geigcra-Mullcra oraz liczników scyntylacyjnych. Bada się impulsy nad symetrycznymi punktami czaszki, przy czym różnica wynosząca powyżej 20% wskazuje na patologiczne zogniskowanie się wyładowań guz). Obecnie najczęściej posługuje się gammacneefalo-grafią. Dokładność lokalizacji osiąga się w 4G 60%. W Polsce badania te prowadzi się w klinikach AM w Warszawie i Białymstoku¹).

ECHOEN CEFAI.OG RAFIA

Echoenccfalografia jest nieszkodliwą i łatwą metodą pomocniczą w badaniu mózgu. Oparta jest na działaniu ultradźwięków rozprzestrzeniających się na podobieństwo promieni świetlnych w linii prostej. Na granicy środowiska o różnej oporności zależnej od gęstości i szybkości przenoszenia dźwięków, odbijają się ultradźwięki. Odbite fale utradźwię-kowe przekształcają się w energię elektryczną wyposażając promienie katodowe. W ten sposób powstają obrazy na ekranie oscylografu (ccho-encefalogram). W mózgu stanowiącym strukturę niejednorodną odbijają się falc utradźwiękowe na granicy środowisk o różnej oporności akustycznej. W ten sposób powstają w warunkach prawidłowych trzy echa: echo pierwsze -— ze skóry i kośćca czaszki, tzw. echo początkowe I (ini-tial). Po przejściu przez czaszkę dźwięk natrafia na powierzchnię wewnętrzną przeciwległej kości, wytwarza się ecłio końcowe B (lottom). Wartość kliniczną posiada echo środkowe M(midline), odbite ze środkowych części mózgu szyszynka, sierp, przegroda przezroczysta, szczelina podłużna, ściany III komory;. Wymienione struktury ustawione są pionowo w stosunku do kierunku ultradźwięku i tworzą powierzchnie graniczne dwu środowisk: płynu i tkanki. Jeśli przy nadźwiękowaniu z obu stron następuje odchylenie tych struktur, jak to bywa w guzach mózgu, krwiaku i ropniach, wówczas zachodzi przesunięcie echa środkowego przy działaniu ultradźwięków z obu stron czaszki. W krwiakach przesunięcie echa na encefalogramic z biegiem czasu cofa się, w guzach natomiast nasila się. Echoenccfalografia może być użyteczna w badaniach ambulatoryjnych. Nie zastępuje ona ani angiografii, ani też odmv czaszkowej. może być tylko dobrą metodą orientacyjną, nie daje wyników' w guzach podnamiotowych. W Polsce echóencefalografią zajmuje się Klinika Neurologiczna prof. Arenda we Wrocławiu dr Jerze Hohst . Posługuje się przy tym defektoskopem przemysłowym służącym do wekowania wad w metalach.

15 — Diagnostyka chorób 225

1

p. Eufemiusz Herman i Stefania Neumark. Izotopy promienioiwórcze w neurologii i neurochirurgii.