aparatury stabilizujące w przypadku nadmiernej ruchomości stawów) oraz korekcyjne w przypadku wadliwego ustawienia kończyny w poszczególnych stawach.
Odciążenia stawu biodrowego i kości udowej możemy uzyskać przez podparcie masy ciała pod guzem kulszowym, pozwalając na swobodne zwisanie kończyny w aparacie. Klasycznym przykładem zaopatrzenia tego typu jest szyna Thomasa. Zasada jej budowy polega na ujęciu bliższego odcinka uda w krótką tulejkę podpierającą guz kulszowy, zaopatrzoną w boczne szyny wspornikowe zakończone strzemieniem, na które przenosi się masę ciała (ryc. 38).
Masa kończyny zwisającej w tej konstrukcji wpływa dekompresyjnie na powierzchnie stawu biodrowego. Zbyt długa i dobrze dopasowana do powierzchni uda tulejka może jednak niweczyć odciążające działanie aparatu na staw biodrowy, przenosząc pośrednio naciski i powodując jego obciążanie. Dlatego też modyfikacja kształtu tulejki (ryc. 39), stosowana przez Foltę, eliminuje te niedogodności, podnosząc wartość odciążającą aparatu typu szyny Thomasa.
W leczeniu choroby Perthesa — obok odciążania stawu biodrowego — istotną rolę odgrywa prawidłowe centrowanie głowy kości udowej, mające znaczenie dla przebiegu procesów reparacyjnych. Kierując się tymi względami Bobechko, McLaurin oraz Motloch z Toronto zaproponowa-
Ryc. 40. Orteza odciążająca stawy biodrowe przy kończynach ustawionych w odwiedzeniu i rotacji do wewnątrz (a). Układ przegubów pozwala na zginanie kończyn w stawach biodrowych i kolanowych podczas chodzenia o kulach, b — Modyfikacja ortezy, stosowana przy zmianach jednostronnych.
li model aparatu odciążający jedną lub obie kończyny dolne ustawione w odwiedzeniu i rotacji do wewnątrz. Eliminując wszelkie siły przypierające głowę kości udowej, uzyskano pełniejsze jej odciążenie, a ponadto korzystne jej ustawienie w stosunku do panewki (ryc. 40). Jedyną ujemną stroną tego typu aparatu jest jego wygląd zewnętrzny. Wobec tych zastrzeżeń zaczęto stosować zmodyfikowane nieco aparaty odwiedzeniowo-odciążające (ryc. 41), wprowadzone ostatnio również i w kraju. Obok tu-
Ryc. 41. Odciążenia stawu biodrowego w szelkowym podwieszeniu kończyny. Ryc. 42. Orteza typu PTB, odciążająca goleń i stopę.
s* 67