0000038 2

66 Metody diagnostyczna

Tabela 5. Pomiar niezależności funkcjonalnej - FIM

Pomocy nie potrzebuje	całkowita niezależność	7 punktów	P
	korzysta z pomocniczeso sprzętu	6	U
Pomocy wymasa	umiarkowana zależność:		N
	wymaga nadzoru	5
	wymaga minimum pomocy		K
	(sam wykonuje ok. 75% czynności)	4
	wymaga średniej pomocy		1
	(sam wykonuje ok. 50% czynności)	3	T
	całkowita zależność:		1
	wymaga znaczącej pomocy
	(sam wykonuje ok. 25% czynności)	2
	wymaga całkowitej pomocy
	(sam wykonuje 0% czynności)	1	^Y
Czynności punktowane
Samoobsługa.-	A - jedzenie, B - sprzątanie, C - kąpanie, D - ubieranie
	(górnej części ubrania), E - ubieranie (dolnej części
	ubrania), F - korzystanie z ubikacji
Kontrolowanie zwieraczy:	G - pęcherza moczowego, H - odbytu
Ruchliwość:	Przenoszenie się 1 - łóżko, krzesło, wózek kołowy,
	J - w ubikacji, K - w łazience
Lokomocja:	L - kroczenie lub wózek kołowy, M - schody
Komunikowanie się:	N - rozumienie, O - wypowiadanie
Percepcja socjalna:	P - oddziaływanie socjalne, Q - rozwiązywanie
	problemu, R - pamięć
	Suma punktów

kańskiej Akademii Medycyny Fizykalnej i Rehabilitacji. W celu zwiększenia czułości skali zwiększono liczbę ocenianych czynności z 4 do 7. Z ogólnej liczby 18 ocenianych czynności aż 15 dotyczyło fizykalnych, a 5 - socjalno-poznawczych zachowań. Stwierdzono istotną statystycznie różnicę między wynikami ocen według skali FIM, występujących u pacjentów o różnych stopniach uszkodzenia rdzenia kręgowego. Liczba punktów w skali FIM okazała się odwrotnie proporcjonalna do ciężkości uszkodzenia. Na przykład u pacjentów z niecałkowitą para-plegią średnia wartość FIM wynosiła 105 punktów; z całkowitą paraplegią - 97; z niecałkowitą kwadriplegią - 95, a z całkowitą kwadriplegią - 72 punkty. Podstawą oceny według skali FIM jest konieczność korzystania z pomocy osoby drugiej lub brak takiej potrzeby. Skala wyróżnia stany całkowitej lub umiarkowanej niezależności; umiarkowanej zależności i całkowitej zależności (tab. 5).

(>.3.5. Skala uszkodzeń ASIA. Amerykańskie Towarzystwo Urazów Rdzenia Kręgowego (American Spinał Injury Association - ASIA) opracowuje cyklicznie standardy oceny i klasyfikacji urazów' rdzenia kręgowego, potrzebne w celu dokładnej komunikacji pomiędzy klinicystami i badaczami. Autorzy skali uszkodzeń ASIA, opublikowanej w 1992 r. (tab. 6), są kontynuatorami dzieła H.L. Frankela i wsp., twórcy 5-stopniowej klasyfikacji uszkodzeń rdzenia kręgowego, przedstawionej w 1969 r. w czasopiśmie „Paraplegia”. Uszkodzenia te zostały oznaczone kolejnymi literami alfabetu: A - uszkodzenie całkowite (ang. comple-Ic), B - uszkodzenie tylko czuciowe (ang. sensory only), C - ruchowa bezuży-teczność (ang. motor useless), D - ruchowa użyteczność (ang. motor useful), E - odnowa (ang. recoveiy).

Frankel, uczeń i współpracownik L. Guttmanna, założyciela słynnego Centrum Urazów Rdzenia Kręgowego w Stoke Mandeville w Anglii, opracował tę klasyfikację (wraz z innymi autorami), po obserwacji grupy 682 pacjentów przyjętych do tej placówki w okresie marzec 1951 - sierpień 1968.

(>.3.6. Analogowa skala bólu. Subiektywizm relacji dotyczącej natężenia odczuwanego bólu powoduje wiele trudności w badaniu bólu i analgezji. Jak dotąd. nie ma metody badania i zobiektywizowania ilościowego zjawiska psychofizycznego, jakim jest ból. Do pomiarów natężenia bólu są wykorzystywane różnego typu skale. Ocena stopnia natężenia bólu może być przedstawiona przez Pacjenta za pomocą odpowiedniej skali. Do najczęściej stosowanych można zaliczyć prostą skalę opisową, skalę numeryczną, graficzną skalę opisową oraz skalę Wzrokowo-analogow-ą. Ta ostatnia okazała się dobrym i prostym narzędziem ta-