0000056

Zniesienie węchu najczęściej występuje po ciężkich urazach czaszki, połączonych z pęknięciem blaszki sitowej i naderwaniem nitek węchowych lub uszkodzeniem podstawy płatów czołowych. Guzy płatów' czołowych, zwłaszcza ich podstawy, a szczególnie oponiaki, przerastające rynienkę węchową, prowadzą do jednostronnego lub dwustronnego zniesienia węchu. Kila mózgu nierzadko połączona jest z upośledzeniem węchu. Chorzy ze zniesionym węchem narzekają często na brak smaku, ponieważ smak zależy również, od powonienia.

Przcczulica węchu (hy per ósmi a) lub zboczenie węchu (parosmia) wraz z omamami węchowymi wskazywać mogą na zajęcie zakrętu hakowego (gyrus unematus).

Tak zwane napady hakowe (uncinate jits) połączone są z przykrymi omamami węchowymi i smakowymi. W czasie tych osobliwych napadów chory blednie, miewa stany podobne do marzeń sennych (dreamy stale Jacksona), podczas których przedmioty otaczające wydają mu się bardzo oddalone (microteleópsia); niekiedy chory odbiera przy tym wrażenie, iż przeżywa ponownie zdarzenia już przeżyte („phenomene du deja vu” — objawu już widzianego). Napady hakowe mogą też być zwiastunem ogólnego napadu padaczkowego. Uporczywy świąd nosa wraz z pareste-zjami węchowymi pochodzenia ośrodkowego obserwuje się niekiedy również w guzach przedniej części piata skroniowego.

Nerw II — wzrokowy

(N. opticus)-

Podłożem anatomicznym analizatora wzrokowego jest droga wzrokowa. Na drogę ty składają się: siatkówka, nerw wzrokowy, który dzielimy zazwyczaj na kilka odcinków', jak: wewnątrzgałkowy, tj. tarczę, oczodołowy, wewnątr/kanałowy, wewnątrz-< zaszkowy, .skrzyżowanie i pasmo w zrokowe oraz drogę Sródmózgową. rozpoczynającą się z ciałka kolankowatego bocznego i biegnącą w postaci promienistości aż do ośrodka wzroku w korze mózgowej okolicy szczeliny ostrogowej, a mianowicie do klina (cuneus) i do górnej części zakrętu językowatego (gyrus lingualis) na przyśrodkowej powierzchni piata potylicznego (arca striata, pole „17”). Nerw wzrokowy. podobnie jak i nerw węchowy, nie jest właściwym nerw em czaszkowym, lecz częścią mózgu, bowiem siatkówka rozwija się w życiu płodowym z uwypuklonego odcinka mózgu, a nerw wzrokowy tworzy się z wypustek osiowych komórek zwojowych siatkówki. Dlatego to nerw wzrokowy należałoby ściślej nazywać pęczkiem wzrokowym (jasciculus opticus).

Istnieje ścisły stosunek z jednej strony pomiędzy projekcją poszczególnych odcinków siatkówki względem poszczególnych części ciała kolankowe.:ego bocznego, z drugiej strony - - pomiędzy częściami ciała kolankowatego bocznego a odcinkami kory prążkowanej mózgu. W wyniku tego stosunek ten utrzymuje się w sposób pośredni pomiędzy obu. końcowymi biegunami analizatora w zrokowego — siatków ką oka a korą wzrokową mózgu. A więc włókna odchodzące z górnych ćwiartek

* Ściślejszym określeniem jest „pęczek wzrokowy”, jednakże ze względów praktycznych używać będę nazwy- „nerw wzrokowy”.

liypnr.■, mia

Supady

i uknu ć