0000057 2

114 Zabiegi rehabilitacyjne

biegi korekcyjne nabiorą sensu. Dlatego tak istotną rolę odgrywają ćwiczenia rozwijające nasze zdolności rozpoznawania sygnałów własnego ciała.

Fachowo przeprowadzane zabiegi rehabilitacyjne poprzedza się zawsze szczegółową obserwacją budowy ciała pacjenta, przyjmowanej przez niego na co dzień postawy i oceną jego fizycznych możliwości, które zalezą od stanu mięśni, tkanek oraz ich jakości. Szczególnie duże znaczenie ma ocena sylwetki przeprowadzana przed lustrem i omawiana wspólnie z pacjentem, bowiem rzadko kto posiada świadomość jej wad. Badanie takie ujawnia, która część kręgosłupa wymaga stabilizacji, a która rozruszania (mobilizacji). Wynika z niej również, które mięśnie należy uelastycznić i rozciągnąć, a które trzeba wzmocnić.

Zabiegi takie jak masaż mięśni, masaż tkanki łącznej lub seanse elektroterapeutyczne mają oczywiście dobroczynny wpływ na organizm, ale ich skutek nie będzie długotrwały, jeśli nie zostanie rozwiązany podstawowy problem, jakim jest utrzymanie przez cały dzień należytej postawy i prawidłowy, dostosowany do konstrukcji ciała sposób wykonywania rozmaitych czynności

Masaż

Dobroczynny wpływ masażu przy bólach pleców polega przede wszystkim na ogólnym rozluźnieniu mięśni. Masaż rozluźniający powinien być delikatny, „miękki” i nie powinien w żadnym wypadku dawać żadnych przykrych następstw w rodzaju np. sińców. Nie wszystko, co jest po masażu obolałe, staje się dzięki temu zdrowsze! Dobrze przeprowadzony masaż, oprócz rozluźnienia mięśni, spełnia również inną, ważną funkcję — rozluźnia psychicznie i eliminuje wewnętrzne napięcia; pozwala on całkowicie się wyłączyć, nie odczuwać przez pewien czas niczego poza zwykłe .jestem”. Jest to ważne, gdyż wielu ludzi doświadcza w swoim życiu bardzo mało wsparcia z zewnątrz; żyją oni na co dzień w stałym napięciu, pod ciężarem kłopotów dnia powszedniego w pracy i w domu, a mimo to muszą być stale aktywni, stale czujni i obecni i nie mogą sobie nigdy pozwolić na chwilę „luzu” Dla takich ludzi masaż ramion i pleców to relaks nie tylko fizyczny, ale i psychiczny.

Lepszy efekt terapeutyczny daje masaż połączony z rozciąganiem mięśni, co jest często praktykowane w rehabilitacji. Nie masuje się przy tym całych pleców, ale likwiduje za pomocą różnych technik przykurcze i stwardnienia w obrębie poszczególnych mięśni. Ponieważ masaż rehabilitacyjny jest zwykle jednym z elementów pewnej trwającej dłuzszy czas kuracji, można dobrze kontrolować jego skutki i stwierdzić, czy rozciągnięcie określonego mięśnia spowodowało zwiększenie zakresu pewnego ograniczonego do tej pory ruchu lub czy zmniejszyło ono wywoływaną tym ruchem boles-ność.

Rozciąganie mięśni poprzedzone jest zawsze krótkotrwałym ich napięciem, po czym dopiero następuje faza rozluźnienia i rozciągnięcia wybranego mięśnia przez wykwalifikowaną osobę.

Masaże całego ciała działają przede wszystkim przyjemnie odpręzająco, co sprawia, że często są one oferowane osobom korzystającym z sauny. W zasadzie nie są to jednak zabiegi lecznicze, lecz relaksacyjne.

Masaż tkanki łącznej, który jest jedną z metod rehabilitacyjnych, omówiony zostanie w odrębnym rozdziale, poświęconym tzw. technikom reflektorycznym (-*■ str. 117).

Drenaż limfatyczny

Tzw. drenaż limfatyczny to bardzo specjalny rodzaj masażu

0    ściśle określonym celu: zwalczeniu obrzęków limfatycz-nych. Metoda ta sprawdziła się również w przypadku migren

1    tzw. napięciowych bólów głowy oraz w przypadku niektórych bólów stawowych, przede wszystkim — przy pierwotnym reumatycznym zapaleniu stawów.

Masaż naczyń limfatycznych

Działanie masażu, o którym mówimy, polega na rozprowadzeniu zablokowanego płynu tkankowego, zawierającego produkty komórkowej przemiany materii. Chłonka (limfa) odprowadzana jest przez sieć naczyń limfatycznych i filtry odtruwające (węzły chłonne) do zylnego układu naczyniowego, gdzie jej krążenie rozpoczyna się od nowa. Jeżeli węzły chłonne wraz z całym systemem naczyń limfatycznych są przeciążone, dochodzi do obrzęku i powstania zatorów, które mogą być usunięte dzięki delikatnemu i umiejętnemu masażowi, rozprowadzającemu limfę.