68
J Haftek
cych się od kilkunastu lat. Zdjęcie radiologiczne wykazało dużego stopnia zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa w odcinku szyjnym (ryc. 3). Chory jest mimo to sprawny zawodowo i intelektualnie.
Przypadek 3. Chory K. W. (hist. chor. nr 4039/78), lat 39, przyjęty został do Kliniki z objawami znacznego stopnia tetraparezy (śladowe ruchy w stawach kolanowych i łokciowych), osłabienia czucia powierzchniowego i głębokiego w kończynach dolnych oraz zaburzeń mowy o cechach dyzartrii. Powyższe objawy wystąpiły przed 6 mieś. Na zdjęciach radiologicznych stwierdzono niewielkie zmiany zwyrodnieniowe w przestrzeni C5—C6 (ryc. 4). Badanie mielograficzne wykazało ubytek wypełnienia na poziomie Ca—C6, świadczący o ucisku rdzenia w tym odcinku. Chorego zakwalifikowano do leczenia operacyjnego, w czasie którego dokonano odbarczenia od przodu rdzenia kręgowego oraz naczyń poprzez usunięcie zwyrodniałych dysków i trzonów C5 i C0. Kręgosłup usztywniono przeszczepem kostnym z biodra. W przebiegu pooperacyjnym zaobserwowano systematyczną poprawę stanu neurologicznego. Kontrolne badanie wykonane po 12 mieś. wykazało, że chory jest sprawny ruchowo, chodzi samodzielnie, zamierza podjąć pracę zawodową.
Przypadek 4. Chora Z. J. (hist. chor. nr 2136/73), lat 42, przyjęta została do Kliniki z silnym zespołem bólowym w okolicy karku z promieniowaniem do potylicy, barków, okolicy międzyłopatkowej oraz prawej kończyny górnej z osłabieniem siły mięśniowej tej kończyny i upośledzeniem czucia powierzchniowego w zakresie korzeni C5 i Cfi. Dolegliwości utrzymywały się od 5 lat i nie ustępowały mimo leczenia zachowawczego. Badanie radiologiczne wykazało dużego stopnia zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa w odcinku szyjnym (ryc. 5).
Chorą poddano zabiegowi operacyjnemu, w czasie którego usunięto zwyrodniałe dyski i osteofity z przestrzeni C4—C5 i C5—C8 z usztywnieniem ich przeszczepem z biodra sposobem Clowarda. Dolegliwości ustąpiły całkowicie, a chora wróciła do pracy zawodowej.
Jak widać, zaszeregowanie poszczególnych przypadków do dyskopatii lub spondylozy nastręcza poważne trudności. Wydaje się, że powinniśmy mówić raczej o spondylozie szyjnej, jako że ten bardzo ogólny termin obejmuje całość omawianego problemu.
Bardziej szczegółowe rozpoznania kliniczne mogą i powinny zawierać w podpunktach informacje o aktualnym stanie neurologicznym chorego.
Z punktu widzenia orzecznictwa celowe jest wyróżnienie pojęcia „spondylozy pourazowej" w przypadkach, w których czynnik urazowy jest ewidentnie związany z obrazem chorobowym.
Adres autora: Klinika Neurochirurgii Szpitala Klinicznego Wojskowej Akademii Medycznej im. gen. dyw. Bolesława Szareckiego, ul. Żeromskiego 113, 90-549 Łódź