0000085(4)

twarzy, szyi i pasa barkowego ulegają nieraz zanikowi. Występują zawroty i bóle głowy, zaburzenia wzroku, pamięci i świadomości. Chorobę częściej spotyka się u kobiet pomiędzy 19 a 46 r. życia. Odczyn Biernackiego jest przyspieszony, liczba białych krwinek zwiększona. W aortogramach wstecznych stwierdza się zwężenie lub zamknięcie luku aorty lub tętnic zstępujących. Choroba przeważnie kończy się zejściem śmiertelnym; zalicza się ją do schorzeń autoimmunizaeyjnych.

ZESPÓL ZATOKI SZYJNEJ

Zatoka szyjna znajdująca się w miejscu podziału tętnicy szyjnej wspólnej posiada nerwy zatokowe, powiązane z włóknami nerwu błędnego i współczulncgo. Reguluje ona odruchowo pracę serca i krążenie; zawiera baroreceptory wrażliwe na zmiany w ciśnieniu wewnątrznaczyniowym, zmiany pH i zawartości CO, we krwi oraz na bodźce mechaniczne. Wpływa na ośrodki hamujące serca oraz naczynioruchowc znajdujące się w rdzeniu za pośrednictwem nerwu Hcrtinga, powiązanego z nerwem językowo-gardłowym.

Zespół chorobowy zatoki szyjnej wyraża się w hipotonii, rzadko-skurczu, omdleniu i drgawkach. W postaci mózgowej, która może być wywołana przez zmęczenie lub emocje, występuje niedokrwienie i niedotlenienie; skutkiem tego zjawiają się zawroty głowy, omdlenie oraz objawy mózgowe. W zapisie EEG zachodzą zmiany. Nieraz dochodzi do napadu drgawek. Czasami występuje krótka aura. Zazwyczaj objawy zespołu zatoki szyjnej trwają krótko od kilku sekund do kilkudziesięciu minut. EJ jednego z moich chorych z zespołem zatoki szyjnej objawy występowały w czasie pracy w biurze, gdy przechylał nad papierami głowę ku przodowi; pewnego razu dołączył się w czasie napadu niedowład połowiczy.

Badanie wrażliwości zatoki szyjnej należy przeprowadzać bardzo ostrożnie, nic czyniąc tego z obu stron. Uciskamy palcem w okolicy kąta żuchwy w kierunku ku środkowi i do dołu. Po 10—15 sekundach występują zawroty głowy, rzadkoskurcz, obniżenie ciśnienia krwi, a nawet omdlenie. Prawa zatoka szyjna jest bardziej wrażliwa aniżeli lewa (Evans). Zespól zatoki szyjnej występuje częściej u mężczyzn po 40 roku życia.

BÓLE GŁOWY

(CEPTIALAEA CEPHALALGIA)

Bóle głowy są tylko objawem, nie zaś chorobą samą w sobie. Toteż w rozpoznaniu bólów głowy należy starać się dociec, co jest ich przyczyną. Sama tkanka mózgowa jest bezbolesna. Przyczyną bólów głowy

485