0053

7. DZIAŁANIE LECZNICZE PRZYPRAW TRAWIENNYCH

Stosownie do obietnicy, uczynionej na wstępie poprzedniego rozdziału, łowimy działanie lecznicze poszczególnych przypraw, czyli ich znaczenie -żytku pozakuchennym. Obszerniejsze omówienie niektórych /jól przyprawowych czytelnik znajdzie w czeki zasadniczej o ziołach (rozdział 12 i 13). dokąd -.Sy-anty w nawiasie (patrz: Z.L.), w miarę możności radzimy sprawdzić ----śnie tych przypraw bodaj w ich zasadniczym działaniu kuchennym, '.łajemy więc kilka sposobów i wskazówek na takie sprawdzenie.

Anyż działa przcciwkurczowo. wykru uśnie. mlckopędnie i trawiennie, jest za tym dobrym środkiem odżywczym. Jest to znakomity dodatek do ciast, : tek. „likierów na apetyt" oraz do cukierków, które dzieciom nie odbierają ; rety tu do jedzenia (p. 2.1.. 13).

Arcydzięfclel, ale nic korzeń, którego działanie omawiamy osobno, lecz .'•clone pochewki liściowe, smażone w cukrze na suchą konfiturę jako tzw. ”/r!iki, używane do dekoracji tonów, mazurków, rzadziej ciastek. Mają one wybitne działanie trawienne. wykrztuśne i wzmacniające (p. 2.1. 13).

Bazylia wzmacnia i pobudza czynności żołądka, znosi nadmierną fermenia* . . wzdęcia, działa rozkurczowo, moczopędnie, mlckopędnie. pobudzająco na >eroe i nerwy. Stosuje się do zup rybnych, bulionów, rosołu, ale wskazane jest

-    . dodawanie wówczas innych przepraw trawiennych, aby nic popsuć smaku <p Z.L. 13).

Berberys, ściślej — owoc berberysu, jest całkowicie zaniechaną przyprawą lenny, choć oprócz trawiennego ma jewzc działanie zńłciopędnc i jest •i. Tym dostawcą witamin, przede wszystkim witaminy C. Konfitury / berfcery-

miiily we wszystkich starych książkach kucharskich poczesne miejsce p Z.L. 13).

Borówka-brusznica zawiera: prowitaminy A — 0.22 mg, witaminy B, — 0.15 ® B_: — 0.23 mg. tt₀ — 0.11 mg. M — 4.4 pg.C — 117.0 mg oraz antocjany. Są ciała chemiczne o ciemnych kolorach, które spełniają jakieś wyraźne funkcje

-    imienne przy wielu cic/cj strawnych artykułach spożywczych. Sos Cumberland

drobiu pieczonego lub duszonego robi się w sposób następujący, zwykłą zasmażkę białą rozprowadza się sokiem z borówek surowych lub smażonych, dpowiednio dokwasznjąc cytryną lub dosładzając cukrem — powinien być raźnie słodki, przy czym należy dodać również odrobinę soli (p. Z.L. 13).

57