W przewodzie pokarmowym niezbędny jest czynnik wewnętrzny Castle‘a (IF-intrinsic factor). IF jest glikoprotolną wydzielaną prze; komórki okładzinowe błony śluzowej żołądka, głównie okolicy jego dna.
W kwaśnym środowisku żołądka powstaje kompleks witamina B12 - IF, przesuwany jest wraz z treścią pokarmową do Jelita cienkiego i wchłaniany jest w jego końcowym odcinku do krążenia wrotnego. W błonie śluzowej /elita znajdują się receptory swoiste dla kompleksu B12-IF. Proces wchłaniania zapoczątkowany przyczepieniem kompleksu do błony śluzowej wymaga obojętnego pH i obecności jonów Ca' '. Mechanizm transportu przez błonę śluzową nie został jeszcze do końca poznany.
We krwi wiąże się z białkami osocza, zwanymi transkobalamlnaml. Transkobaiamina I (TC-I) wędruje w czasie elektroforezy z globulinami al. Większość (ok.75%) B12 jest związana z tym białkiem. TC-I odgrywa rolę w magazynowaniu B12 w organizmie. Transkobaiamina II (TC-II) migruje z (ś globulinami. Krótkotrwały transporter witaminy bl2 (ok.Smin; 25%). Fizjologiczna rola transkobalaminy III nie została jeszcze poznana (wykazano jej zwiększoną ilość u chorych na czerwienicę prawdziwą).
Prawidłowe zapasy witaminy B12 wynoszą ok.4mg.Wchłonięta witamina B12:
- gromadzi się w wątrobie, skąd jest stopniowo uwalniana do krążenia (ok. lmg)
-dociera do szpiku i Innych tkanek (ok.3mg)
Utrata głównie wraz ze zluszczającym się nabłonkiem I w mniejszym stopniu z moczem. Dziennie organizm traci ok. 0.3% całkowitej zawartości witaminy B12.
Wyczerpanie zapasów może nastąpić po upływie 1-3 lat
Niedobory witaminy B12
• spowodowane brakiem witaminy B.12 w pokarmach albo przerwaniu Jej wchłaniania z przewodu pokarmowego:
— zanikiem błony śluzowej żołądka, zwłaszcza komórek okładzinowych (pod wpływem autoprzeciwcial powstających samoistnie lub w wyniku infekcji błony śluzowej żołądka bakterią Hellcobacter pylori)
— choroby jelita typu uchylkowatość lub ślepa pętla (nieprawidłowa flora bakteryjna jelita zużywa witaminę zanim zdązy się wchłonąć)
— choroby pasożytnicze jelita (tasicmczyca)
— wycięcie jelita krętego 1
Podstswowe grupy krwi ustalono na podstawie istnienia w krwinkach czerwonych określonych siał rwanych aglurynogenami iub ar.rygzr.auu Air . W surowicy krwi znajdują się swoiste przeciwciała zwane aghctymnarm - alfa i beta Grupa krwi A zawiera antygen A i aglu-tyninę beta; grapa krwi B - antygen B i aglutyrin? alfa, grapa krwi AB zawiera oba antygeny, nie posiada azlutynin; grupa krwi 0 posiada obie sglutyniny nie zabierając antygenów. Jećno-imienny antygen i aglutyuira dają reakcję aglutynacji i hemoiizy, dlatego oznaczanie podstawowych grup krwi pbsiadz olbrzymie znaczenie dla prawidłowej transfuzji.
Zadanie Oznaczyć grupę własnej krwi na podstawie standardowych surowic.
Potrzebne do wykonania: standardowe surowice ludzkie grjpy A, 3, 0, płytka porcelanowa, mieszalnik Poteina, pałeczki szklane, 3.S % roztwór cytrynianu sodowego, jarowe igjy lub lance-ciki do jednorazowego użycia, wata, alkohol lub eter, zakraplacze.
Wykonanie; Do każdego z trzech wgłębień porcelanowych płytek wkraplamy odrębnymi za-krap.aczazni pc 1 kropli surowicy grupy a.3. 0. Nakiuwamy opuszkę palca i mieszalnikiem ?o taiaa pobieramy krew do podziałki 5 i dopełniamy roztworem cytrynianu sodowego do podziałki 11. 'Wpuszczamy po jednej kropli krwi cyrryniancwe; do każde; z trzech surowic i calośś mieszamy dokładnie pałeczką szklaną, używając odrębnej pałeczki do każdej grupy, aby nie przenieść śladów jednej surowicy do drugiej. ?c kilku minutach obserwujemy, w których surowicach krew uległa aglutynacji. •
Przykład. Jeśli obserwujemy aglutynację w surowicy krwi grupy A (posiadającej aglutyninę beta) i w’ surowicy krwi grupy 0 posiadającej aglutyninę alfa i beta) — badana krew zaliczamy do grupy B, ponieważ musiała cina zawierać artygen B. który wstąpił w reakcję z agiutynina beta, zawartą w tych surowicach. To samo rozumowanie stosujemy przy Innych wariantach obserwowanej reakcji.
ar>tv A |
Surowica arift' A srrv B |
?nrv P, | |
gruoa krw 0 |
O |
O |
O |
B„ |
o |
® |
# |
A |
© |
© |
o |
AB |
•© |
# |
©! |
aglutynacji ,v/y aglutynacja
Schemat ustalania grupy krwi w układzie ABC
zaburzenia w dojrzewaniu krwinek osiągają nieprawidłowo duży rozmiar tworząc mcgaloblasty I inegalocyty. Zzachowane prawidłowe tworzenie Hb - w megalocytach występuje prawidłowe stężenie Hb (MCHC-'350g/l), ale większą zawartość Hb (MCH=34pg) niż w erytrocytach prawidłowych. Odnowa krwi przy braki wit.bl2 ma charakter megaloblastyczny lub płodowy.
• niedokrwistość zw. megalobłastyezną (zmniejszenie liczby krwinek czerwonych i zawartości Hb w jednostce objętości krwi)