0000097

Za i pół opisany przez Grad cni go

Ze pół

f'o.vMa'a

Ze < pół ShHinga-Duaite-T inka

0    psocił aria

1    upsoklonia

w ropnych zapaleniach ucha środkowego, powikłanych zajęciem piramidy kości skalistej, zwłaszcza jej wierzchołka.

IN tym ostatnim przypadku obserwuje się zespól, który opisał Grade-nigo: porażenie n. odwodzącego wraz z nerwobólem n. trójdzielnego i bóle w obrębie połowy twarzy oraz w gałce ocznej). Również w ostrych chorobach zakaźnych, zwłaszcza w chorobie gośćcowej, w cukrzycy, w rozmaitych zatruciach, jak alkoholizm przewlekłe, zatrucie ołowiem, jadem kiełbasianym, wystąpić może porażenie n. odwodzącego, przeważnie jednak wespół z porażeniem innych nerwów ruchowych oczu.

W tzw. porażeniu Fovil!e'a ' hemiplegia alterna abduroilofaciahs za-i hodzi porażenie n. odwodzącego, przeważnie podjądrowe wraz z porażeniem n. twarzowego, co zdarza się w ogniskach chorobowych w tylnej części mostu; zazwyczaj występuje zarazem porażenie wejrzenia w stronę ogniska.

Opisano rodzinne wrodzone porażenie mięśnia prostego zewnętrznego oka z wciągnięciem gałki ocznej Zespół Stillinga-Duanc-Turka).

Oczopląs (Nystagmus)

Przy badaniu ruchów gałek ocznych zwracamy uwagę, czy nie występuje oczopląs. Oczopląs polega na mimowolnych ry tmicznych oscylacjach gałek ocznych, występujących zwłaszcza przy ich ruchach. Najwyraźniej uwidacznia się oczopląs przy krańcowym ustalaniu się gałek ocznych, częściej w kierunku poziomym, rzadziej pionowym. Stwierdzane nierzadko u ludzi zdrowych nieliczne drgnięcia gałek ocznych przy zupełnie bocznym ich ustawieniu nie są właściwym oczopląsem, lecz ruchami nystagmoidalnymi bez żadnego znaczenia patologicznego.

Oczopląs badamy w ten sposób, iż polecamy choremu wodzić oczyma za palcem badającego, najpierw do boków, a potem do góry i do dołu. Należy odróżniać oczopląs od innego rodzaju ruchów mimowolnych oczu, zazwyczaj bezładnych i nierytmicznych, które w przeciwieństwie do właściwego oczopląsu posiadają największą amplitudę przy pierwszym spojrzeniu, a zmniejszają się lub całkowicie ustępują z chwilą jego upalania się. Jest to tzw. opsochoria lub opsokloma, które wyrażają się pewnym niepokojem ruchowym luli drgawkami gałek ocznych. Postacie te wyodrębnił K. Orzechowski (1927). przy czy ni tzw. opsochorię, tj. ataksję dysmctryczną gatek ocznych, wiązał z uszkodzeniem toru łączącego móżdżek z jądrami nerwów ruchowych oczu, a opsoklonię, tj. ataksję mioklo-niczną z zajęciem jądra zębatego w móżdżku.

Poza zwykłym klinicznym badaniem oczopląsu istnieją metody pomocnicze, zwłaszcza dla wykrywania oczopląsu słabo widocznego, jak np. mechaniczna i elektryczna nystagmografia, umożliwiająca graficzne rejestrowanie drgań oczu. Zwykle nic ma potrzeby uciekania się do tych metod. Wziernikując dno oczu wziernikiem prostym łatwo jest również zauważyć oczopląs nawet bardzo słabo wyrażony. W oczopląsie odróżniamy jego

88