0000189

STANISŁAW KOTWICA, WOJCIECH SPLIT

BALNEOTERAPIA BÓLOWYCH ZESPOŁÓW SZYJNYCH I JEJ ZNACZENIE W PROFILAKTYCE

Z Kliniki Neurologicznej Instytutu Chorób Układu Nerwowego i Narządów Zmysłów AM w Lodzi i z Neurologicznego Ośrodka Naukowo-Badawczego w Świeradowie Zdroju Kierownik Kliniki i Ośrodka: prof. dr hab. med. A. Prusiński

Terminem zespołu szyjnego określa się grupę spraw chorobowych, których podłożem są zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego kręgosłupa, przewodnim objawem jest ból w obrębie karku oraz przykurcz mięśni przykręgosłupo-wych. W zależności, od tego czy zmiany zwyrodnieniowe doprowadzają do ucisku tętnic kręgowych, splotów współczulnych, czy też odpowiednich korzeni, obserwuje się różne zespoły objawów. Dało to podstawę do wyróżnienia w zespole szyjnym niewydolności układu tętniczego kręgowo-podstawnego, migreny szyjnej oraz rwy ramiennej korzeniowej.

Niewydolność krążenia układu tętniczego kręgowo-podstawnego występuje zazwyczaj po 50 roku życia i powoduje na ogół trwałą niezdolność do pracy. Rwa ramienna korzeniowa oraz migrena szyjna pojawiają się przeważnie w wieku średnim. Częstość bólów korzeniowych szyjnych jest — według badań naszej Kliniki przeprowadzonych wśród pracowników przemysłu włókienniczego — około 10-krotnie mniejsza niż rwy kulszowej (1). Niemniej obok znacznych dolegliwości rwa ramienna powoduje przeważnie dłuższą absencję chorobową, a niekiedy również inwalidztwo. Stąd wynika znaczenie tej sprawy i ważność jej odpowiedniego leczenia.

Na migrenę szyjną według naszych badań cierpi około 16% prządek i 12% tkaczek. W dużym odsetku przypadków bóle pojawiają się kilka razy w miesiącu i utrzymują się kilka dni. Choroba ta nie pociąga za sobą dłuższej absencji chorobowej, jednakże jest bardzo dokuczliwa i ujemnie wpływa na wydajność pracy (3).

Zgodnie ze współczesnymi poglądami w leczeniu zespołu szyjnego istotną rolę odgrywa m. in. zwalczanie przykurczu mięśni przykręgosłupowych i nieprawidłowego ustawienia kręgosłupa. Obok środków farmakologicznych stosowane jest leczenie fizykalne oraz leczenie uzdrowiskowe. Korzystny wpływ tego leczenia na chorych z rwą ramienną korzeniową i migreną szyjną mogliśmy obserwować w Świeradowie Zdroju (2).

MATERIAŁ

Terapii balneologicznej poddano 58 chorych z rwą ramienną korzeniową oraz 30 chorych z migreną szyjną.

Wśród chorych z rwą ramienną było 25 miężczyzn i 33 kobiety w wieku od 35 do 56 lat (średnia 45 lat). Wszystkie osoby były czynne zawodowo. Stosowane u nich uprzednio kilku- i wielotygodniowe leczenie farmakologiczne i fizykalne (prądy diadynamiczne, ultradźwięki) nie przyniosło całkowitej poprawy. Wśród objawów chorobowych obok bólu o znamiennym promieniowaniu