049 3

KRAKÓW

Parter zamku przeznaczony byl na cele gospodarcze, pierwsze piętro pełniło funkcje mieszkalne, drugie - reprezentacyjne. Urządzano tam uczty i narady, przyjmowano posłów. Dla zapewnienia odpowiedniej oprawy salom tym dano podwójną wysokość - stąd też wyższe podpory na drugim piętrze. Z krużganków obserwowano odbywające się na dziedzińcu turnieje rycerskie i uroczystości dworskie.

Słynna kolekcja arrasów powstała w XVI w. na zlecenie króla Zygmunta II Augusta. Z wykonanych w najlepszych warsztatach przeszło 300 tkanin do dziś zachowało się niewiele ponad sto. Zbiór pod względem artystycznym należy do najcenniejszych w Europie, a jego wartość podnosi fakt. iż został zamówiony przez jednego władcę specjalnie dla zamku wawelskiego. Arrasy przedstawiające sceny biblijne, pejzaże i zwierzęta oraz herby i inicjały królewskie przygotowano „na miarę" do konkretnych pomieszczeń.

Wawel zawsze uchodzi! w świadomości Polaków za centrum państwa. W czasach rozbicia dzielnicowego książęta posiadający dzielnicę krakowską sprawowali władzę zwierzchnią nad całym krajem. Zasadnicza część obecnego zamku królewskiego została zbudowana za panowania Zygmunta I z dynastii Jagiellonów w początkach XVI wieku, choć już w X i XI stuleciu istniała tu rezydencja władcy.

Na Wawelu przechowywano insygnia koronacyjne i wszelkie drogocenne przedmioty oraz najwyższej wagi dokumenty państwowe Jednym z najcenniejszych skarbów jest Szczerbiec - miecz koronacyjny królów polskich, użyty po raz pierwszy w 1320 roku podczas koronacji Władysława Łokietka. Insygnia królewskie, służące po raz ostatni przy koronacji Stanisława Augusta Poniatowskiego, zostały zrabowane przez Prusaków w latach 90. XVIII wieku i przetopione.

Najstarszym zabytkiem wawelskiego zamku są drewniane głowy umieszczone na stropie Sali Poselskiej. Z wykonanych w XVI wieku 194 rzeźbionych kasetonów do dziś zachowało się jedynie 30.

49