059

i rodzaju skrawania, stanu i właściwości obrabiarki oraz warunków skrawania. 'sności i stan obrabianego materiału uwarunkowane są wieloma czynnikami

idobnymi czynnikami co własności materiału obrabianego. Ważną rolę odgrywają

4. Skrawalność materiałów konstrukcyjnych

W technologii spotyka się często pojęcie obrabialność materiału odnoszone do różnych metod, sposobów i odmian obróbki, w tym również do sposobów skrawania. Obrabialność oznacza podatność do obróbki mechanicznej (skrawaniem, szlifowaniem).

Proces obróbki skrawaniem jest jedną z podstawowych metod kształtowania elementów wykonanych ze stali konstrukcyjnych. Omawiany proces jest kontrolowany przez szereg parametrów związanych ze złożonym systemem: materiał konstrukcyjny - narzędzie - obrabiarka. Materiał poddany obróbce wiórowej odgrywa w tym systemie dominująca rolę, gdyż jego właściwości oraz mikrostruktura są najczęściej narzucone poprzez założenia i rozwiązania konstrukcyjne. Umiejętność sterowania technologiczną cechą materiału, określoną mianem skrawalności, przy równoczesnym spełnieniu wymagań konstrukcyjnych obrabianego przedmiotu ma więc ważne znaczenie techniczne.

Pod pojęciem skrawalności należy rozumieć podatność materiału do kształtowania na drodze obróbki wiórowej przy zastosowaniu odpowiednich narzędzi i warunków technologicznych procesu.

awalność jest więc względną umowną właściwością materiału obrabianego, od: własności i stanu tego materiału, własności i stanu materiału narzędzia, ącymi na skrawalność a zwłaszcza: składem chemicznym, przebiegiem i wa-nkami procesu metalurgicznego, obróbką cieplną, stanem powierzchni, własnościa-i fizycznymi a szczególnie przewodnością cieplną, własnościami mechanicznymi zwłaszcza twardością i wytrzymałością zdolnością utrzymania własności mecha-eznych w wysokich temperaturach wymiarami i kształtem przedmiotu.

Własności i stan materiału ostrza wpływające na skrawalność uwarunkowane są

omctria ostrza, wymiary i kształt narzędzia, kształt ostrza oraz jego zaostrzenie. Spo-b skrawania określa rodzaj narzędzia i warunki jego pracy. Ten sam materiał może być łatwo skrawalny podczas toczenia z dużymi prędkościami, a źle skrawalny podczas przeciągania czy gwintowania, gdzie prędkości skrawania są małe.

59