Rzadziej spotykanymi przyczynami zatarcia tłoków są: nagłe ochłodzenie cylindra przy silnie rozgrzanym silniku, co może wystąpić po długotrwałej jeździe przy nagłym wjechaniu w strumień zimnego powietrza ftp. z dużego nasłonecznienia w cień lasu liściastego. W wyniku nagłego ochłodzenia cylinder kurczy się szybciej niż tłok, zmniejszając luz tłoka do granic wywołujących zatarcie.
W silnikach czterosuwowych powodem zatarcia tłoka może być również
Rys. 4.26. Wypalone denko tłoka w wyniku długotrwałego występowania spalania de-tonacyjnego
praca silnika przy dużym obciążeniu i nadmiernie bogatej mieszance. Nie spalona benzyna zmywa wówczas olej z gładzi cylindrowej, co w skrajnym przypadku może doprowadzić do zatarcia tłoka.
Innymi powodami, zmuszającymi do wymiany lub naprawy tłoka są nadmierne zużycia otworów sworznia tłokowego oraz rowków pierścieni tłokowych (te ostatnie głównie w czterosu-wach). Obydwa te niedomagania są zazwyczaj następstwem długotrwałej pracy tłoka i normalnego zużycia, na co poważniejszy wpływ — poza sposobem eksploatacji — ma jakość używanego oleju silnikowego. Zdarzają się także przypadki zbyt luźnego pasowania sworznia w tłoku lub pierścieni tłokowych w rowkach i- wówczas może zajść konieczność naprawy tych elementów nawet po kilku tysiącach kilometrów przebiegu — są to skutki niewłaściwie przeprowadzanych napraw.
Rys. 4.27. Zapieczone pierścienie tłokowe powodem przedmuchów
Pierścienie tłokowe wymagają wymiany wskutek zużycia na obwodzie lub wysokości pierścienia, utraty sprężystości lub uszkodzeń spowodowanych najczęściej zatarciem albo zapieczeniem. Na zużycie lub zatarcie pierścieni mają wpływ te same czynniki co w przypadku gładzi cylindrowej i tłoka.
Utrata sprężystości jest normalnym następstwem długotrwałej pracy lub też może być wynikiem użycia nieod-
Rys. 4.28. Próg w górnej części zużytego cylindra może być przyczyną pęknięcia górnego pierścienia tłokowego
powiedniego materiału bądź też niewłaściwej obróbki cieplnej. Uszkodzenia pierścieni (pęknięcia) mogą być spowodowane wadliwym montażem, wa-
60