wywołująca ciągle odruchy źrenic na światło, rozmaitość ustalenia spojrzenia na przedmioty bliższe i dalsze, wyzwalające odruchy źrenic na na-stawność i zbieżność — wszystko to jest przyczyną nieustannej gry źrenic. Również i na przestrzeni życia człowieka źrenice na ogół są różnej szerokości; w pierwszych 2 latach są raczej wąskie, potem, zwłaszcza w- młodości, szerokie, w starości zaś znowu wąskie. Przeciętna wielkość źrenicy w dziennym świetle rozproszonym waha się od 2 do 4 mm. Rozszerzenie źrenicy nazywamy — mydfiasis, zwężenie - miosis, nierówność — anisocoria.
O linieli
źrenicy na ś:uiatło
Odruch źrenicy na światło polega na zwężeniu się jej prz.v zwiększeniu natężenia oświetlenia, tj. przy bezpośrednim oświetleniu jej. Jest to odruch źrenicy na światło bezpośredni. W warunkach fizjologicznych przy oświetlaniu jednej źrenicy, zwęża się nic tylko źrenica bezpośrednio oświetlana, lecz również i źrenica drugiego oka. Jest to odruch źrenicy na światło skojarzony, inaczej wzajemny lub konsensualny.
Odruch źrenicy na światło badamy albo w świetle dziennym, albo sztucznym. Badając w świetle dziennym polecamy choremu usiąść lub stać. naprzeciwko okna, mając wzrok ustalony w dal, tak aby wyłączyć, odruch źrenic na nastawność i zbieżność. Następnie zasłaniamy dłońmi oba oczy, po czym odsłaniając i zasłaniając kolejno jedno oko a następnie drugie, obserwujemy zachowanie się źrenicy badanego oka, lub też obserwując nie zasłonięte drugie oko stwierdzamy, jaki jest odruch kon-scnsualny. Dla badania odruchu skojarzonego źrenicy na światło można postępować również w ten sposób, iż pionowo ustawiamy rękę badanego pomiędzy oczyma, tworzymy niejako przegrodę, a następnie zasłaniając i odsłaniając jedno oko drugą ręką, lub je oświetlając lampą elektryczną, obserwujemy odruch skojarzony źrenicy oka drugiego.
Często nie wystarcza badanie światłem, zwłaszcza w dni pochmurne lub w godzinac h popołudniowych. W ogóle wygodniej jest posługiwać się dobrą lampą elektryczną. Badamy wówczas albo w ciemni, albo też sadzając badanego tyłem do okna. Polecamy mu patrzeć na przeciwległy kąt pokoju, w dal, aby znowu wyłączyć odruch na nastawność oraz zbieżność. Oświetlać należy lampką z. boku i nieco z dala od oka.
Dt&gu odruchu źrenicy tia światło
Droga odruchu zwężania źrenic na światło nerwu przy współczuł nego 1 składa się z następujących członów: ramienia doprowadzającego (siatkówka — pasmo wzrokowe ciałka czworacze górne wraz z okolicą przednakrywkową — jądro Westphala-Edingera) oraz ramienia odprowadzającego (włókna przedzwojowe w nerwie 111 — zwój rzęskowy -włókna pozazwojowe w nerwach rzęskowych krótkich ni. zwieracz źrenicy ).
Naszkicowana tu droga odruchu źrenicy na światło tłumaczy, dlaczego i w jaki sposób dochodzi do zwężenia źrenicy przy jej oświetlaniu. Ale oświetlenie źrenicy jednego oka powoduje zarazem zwężenie źrenicy oka drugiego : odruch konsensualm ). Odruch ten dochodzi do skutku dzięki
70