10009

K Transformacja gospodarki w ujęciu strukturalnym i przestrzennym

_rh Nalcżypnytympodkreślić,że istnie,acv _w Polsce do 1990r _Svstem™ , ^^'oworozdzielczej cechował silnie zhierarchizowany układ —’    ^gospodar-

i ___1. rn

*    °^ó. a brak struktur sieciowych sta. s*

P^njności i efektywności tej gospodarki. Nic więc dziwnego, że w pokorna fScc ciągle jeszcze trudno mowie o „dojrzałych . w pełni wykształconych forach

•    Gospodarczych, takich, jak np. alianse strategiczne lub sieci innowacyjne

Obecny stan transformacji większości pokomunistycznych gospodarek krajów Eu-v Środkowo-Wschodniej (w tym Polski) określić można używanym przez G Gra

bhew' D ^{Starka (1}"^{8) pojęCiem kon,}P^art>^mei,tacji (companmaualisation). Polega

‘ sodujących się do systemu r> iikuwcuu, o. az lycn, Które iunKcjonują jeszcze mniej lub bardziej według reguł starego systemu. Stwierdzenie to odnosi się również do ksztahu-cvch się sieci gospodarczych. Rezultatem heterogeniczności procesu transformacji 'est różnorodność typów sieci. Różna jest również ich rola w procesie transformacji. Zaznaczają się przy tym dwie przeciwstawne tendencje usicciowienia gospodarki.

Pierwsza z nich zmierza do utrwalenia niektórych mechanizmów typowych dla poprzedniego systemu gospodarki nakazowo-rozdzielczej lub do ich powierzchownego, kosmetycznego” przystosowania do nowych warunków. Celem tworzenia sieci (lub zachowania istniejącej) jest w tym przypadku wyłączenie całych sektorów lub pewnych dziedzin działalności / reguł gospodarki rynkowej, utrzymanie dominacji polityki (i podków ) nad gospodarka oraz nieprzejrzystych przepływów kapitalowych.Taki typusie-ciowienia ma wiele cech wspólnych z systemem nazywanym w Chinach „socjalistyczną gospodarką rynkową".

Druga tendencja w procesie kształtowania się i rozwoju sieci gospodarczych w wa-•unkuch transformacji jest ściśle związana z globalizacją i przechodzeniem do.

''tej go>podarki rynkowej. Jest ona ukierunkowana na uzyskanie bądź p/ewagi konkurencyjnej w tych dziedzinach, gdzie dotychczas było to względu na zamknięty charakter gospodarki i inne ograniczenia poprze nakazowo-rozdzielczego. W szczególności zaznacza się tu sieciotw rcza, hiorstw ponadnarodowych i instytucji Unii Europejskiej.

biorąc pod uwagę tak różne cele i różnych „aktorów różnić można następujące typy sieci gospodarczych w

systemowej (ryc. V1.3):

'■ -Stare’’ sieci - pozostałości sprzed 1990 r.:

/modyfikowane sieci gospodarki ⁿymi kombinatami przemysłu cię

tradycyjne sicri w siwrufir-znurh

sieci - efekt procesu

^s'^cc* wiązane z korporacjami'

- niefo

Wyłaniające się sieci tzw.

..iiowe’