4 LU
rlt *vi.jc.lŁwll arfE»£IAK"HŁ.C!^OI'IA l* KAW A
I prawo jest zjawiskiem złożonym, wieloaspektowym, które- nożna rozpatrywać w wielo kategoriach J. prawo to normy prawne, system norm.
2. -|J- to fai r społeczny
3. -||- to fakt psychiczny - przeżycie (PctroZycki) , —
4. -||- to określona wartość lub przejaw wartości
5. prawo to zjawisko złożone ’* '"
IW wyniku redukcji można uzyskać dwupodział źródeł prawa (realistycznymI ujęciami prawa)'.
11. prawo - zespói norm postępowania
12. prawo to zespól faktów społecznych lub psychicznych związanych z określonego rodzaju normami społecznymi I Prawo jako zespół norm postępowania - W ramach tych konocpcji wyróżnia się jako najhardziej reprezentatywne I nrawp naturalne oraz pozytywistyczne koncepcie prawa. Ich przeciwstawienie sprowadza się do sposobu | wyznaczania tych norm.
Koncepcje pozytywistyczne zakładają, że norma jest wyznaczana wyłącznie przez organy państwa w określonej procedurze. -
2. ■ KONCEPCJE PRAWNONATURALNIJ przyjmuję, Ze obowiązuję pewne normy prawa naturalnego'-niezależnie od faktdrsunowienia norm o takiej treści przez władzę państwową. Podstawowym twierdzeniem tych J koncepcji jest twierdzenie, te prawo naturalne istnieje obiektywnie, czyli jest czymś naturalnym i rzeczywiście | isuiejącym-Nomty prawa naturalnego istnieją niezależnie od ludzi. Nie są one wytworem kultury. Człowiek zdolny jest za pomocą czynności formalnych rozpoznać te normy. Odkrywane, wywodzone z natury normy tego I prawa traktowane są jako normy o cechach sprawiedliwości i słuszności i traktowane są jako notmy prawa . najwyższego. Koncepcje prawa natury są najstarszymi próbami wyjaśnienia istoty prawa. Korzeniami tkwią w filozofii greckiej: Arystoteles. Platon, Stoicy. Jut stoicy przyjmowali te istnieje powszechne prawo, nomos które | jest źródłem i wzorcem dla prawa stanowionego. Do XIX wieku refleksja prawno-naturalna dominowała w myśli polityczno-prawnej. W historii myśli prawniczej można wykazać silny i slaby rczwij prawa naturalnego. Skłonność do przyjmowania koncepcji prawa naturalnego rozwija się silniej w sytuacjach moralnego kryzysu prawa stanowionego.
Generalnie można przyjąć, te łączy te koncepcje przeciwstawienie się woluntarystycznej myśli te cokolwiek ustanowią rządzący ma moc prawną.
3, WSPÓLNE ELEMENTY KONCEPCJI PRAWA NATURY:! (OtółYWI^lKOMgł^
- prawo natury istnieje obiektywnie, niezależnie od aktów władzy państwowej, nie. jest ujmowane Jako rezultat oka woli człowieka. Koncepcje prawa natury uważamy za w jakimi samie niezbędne do obowiązywanie prawa pozytywnego •
pozytywne charakteryzuje olę zmiennością, prawo naturalne charakteryzuje tlę stabilnością i
aieznuennością
• w koncepcjach prawa natury przyjmuje się te podstawę obowiązywania prawa pozytywnego btnląjo poza rystemetrinonn prawnych. Nia wystarczy wykazać, ta nonąy powstały w drodze kompetencji ustawodawczą}.
- funksjt tych koncepcji jeat eliminowanie prawa złego, niasluaznego I niesprawiedliwego.
4. GŁÓWNE NURTY KONCEPCJI PRAWA NATURY (ukształtowano historycznie):
/. jgfmęjogiany ■ w nurcie tym uważano, te prawa natury to prawa kosmosu, mąjące boskie pochodzenie. Tb prawa w tworayrr sensie ^obowiązują w święcie przyrody, którego człowiek jen elementem i podlega im. UkamąJlowaJy sśę w starożytności
i rtluMm Dtaiofar&i - Przedstawicielem! nurtu teologicznego tą św. Augustyn I św. Tomasz i Akwinu.; fjiśwe miii werw tagn irurtu |«tą u podstaw nauki Keśoiola. Wg Tomaśaa źródłem prawa naturalnego Jest prawo •ŚMgH. To prawo odbije się w rozum la człowieka jako prawo naturalno. Prawo naturalna to jodynie partycypacja | prawo wśraaMgo no miarę ludzkiej natury. Normy tego prawa wyryto aą w sercach ludzkich - człowiek odo ąy ruje Mantra? w*wofa» ramieniu, tlanway nakaz prawa naiunlno|o - „«yó dobro" dobra ittlofy osynló oztyunlkłó 1 por/tywrw alatgodM z prawem raturalnym nić wtyk sumienia I wolno sl( pnralwko niemu huniowoś,
u moramoji teurafei r‘:—jj— ntatgotl------- ukmjolti bowiem tmusa — do dbotuM
MW
o^rara dTiUgoMi raim» Prasds—*isis w Otttyura (I3IJ-IMŚ) Iplnowa. Rousatrau