100u91

Tusza mięsna. Półtusze mięsne powinny być badane zawsze po głowie i narządach wewnętrznych, to jest na końcu badania makroskopowego, ponieważ w zależności od wyników badania tych narządów badanie półtusz może być wykonywane albo jako badanie rutynowe (skrócone), albo jako badanie szczegółowe (nadzwyczajne). Należy podkreślić, że badania te różnią się wyłącznie liczbą badanych węzłów chłonnych. Za wsze jednak należy je poprzedzić oglę-dżinami ogólnymi półtusz mięsnych

Rozporządzenie z dnia 11 grudnia 1998 r., dotyczące badania tuszy, przewiduje jedynie: „badanie konsystencji, zabarwienia i zapachu tuszy zwierzęcia" oraz „badanie na wągrzycę, które powinno obejmować oględziny powierzchni mięśni...".

Zgodnie z naszymi zaleceniami podczas oględzin tuszy zwraca się uwagę na pewne cechy oraz ewentualne zmiany dostrzegalne we wszystkich widocznych tkankach.

Tkanka podskórna - brak tłuszczu lub wilgotna, galaretowata tkanka podskórna wskazują na chudość bądź na wychudzenie zwierzęcia. Wyróżnia się następujące stany:

O chudość | mięśnie ciemniejsze i bardziej spoiste niż normalnie, tkanka śródmięśniowa często przerosła, tłuszcz słabo rozwinięty, narządy wewnętrzne normalnie rozwinięte; chudość jest stanem fizjologicznym i nie wpływa na ocenę sanitarno-weterynaryjną mięsa;

0    wychudzenie może być spowodowane chorobą lub wyniszczeniem zwierzęcia.

Przy wychudzeniu występuje wyraźny zanik mięśni, przy czym mięśnie są szaro zabarwione i surowiczo nacieczone. podobnie jak tkanka łączna podskórna, ppzaotrzewnowa i śródmięśniowa. a w miejscu tłuszczu występuje substancja galaretowata; ponadto występuje zwykle znaczny zanik narządów wewnętrznych (zwłaszcza śledziony i wątroby), a w szpiku kostnym powstaje często substancja śluzowo-galaretowata. Wychudzenie poWothrjFkonieczność oceny mięsa (tuszy

1    narządów) jako niezdatnego do spożycia.

Zmiana zabarwienia, na przykład zażółcenie tkanki podskórnej, może być spowodowana przez żółtaczkę lub czynniki pokarmowe (na przykład karotenoidy).

Wypełnienie naczyń krwionośnych - łatwo dostrzegalne w jasnej tkance podskórnej - wskazuje na słabe wykrwawienie tuszy, co zawsze obniża jej trwałość. Należy w takich przypadkach pamiętać również (wobec braku badania przedubojowego) o potrzebie wykluczenia uboju z konieczności oraz uboju upozorowanego (patrz badanie płuc).

Wylewy krwi w tkance podskórnej są najczęściej wywołane urazami mechanicznymi. Trzeba jednak odróżnić je od wylewów towarzyszących ostrym chorobom zakaźnym (na przykład wąglikowi). Należy więc w tym celu uwzględnić

liczbę i rozległość wylewów, stan ogólny zwierzęcia, zmiany w narządach wewnętrznych i inne.

Zgazowanie tkanki podskórnej może być następstwem choroby zakaźnej wywołanej przez beztlenowce (na przykład szclestnicy) lub - obecnie najczęściej -następstwem zranienia (przebicia) skóry, przed ubojem zwierzęcia, w okolicy stawu łokciowego bądź kolanowego.

Układ mięśniowy - podczas jego oględzin należy zwracać uwagę na wszelkie, a zwłaszcza niżej wymienione odchylenia od stanu normalnego:

O zaniki mięśniowe - przy chudości lub wychudzeniu zwierzęcia;

D obrzęki - najczęściej na tle urazów mechanicznych, rzadziej jako miejscowe stany zapalne;

O wylewy krwawe - podobnie jak w tkance podskórnej, najczęściej są spowodowane przez urazy mechaniczne (dość często z uszkodzeniem kości), znacznie rzadziej towarzyszą ostrej chorobie zakaźnej (na pizykład wąglikowi);

□    niedostateczne (słabe) wykrwawienie - objawia się kropelkami krwi lub surowicy na powierzchniach przekroju mięśni; jeżeli podejrzewa się niedostateczne wykrwawienie tuszy, to należy dokonać poprzecznych nacięć grubych partii mięśniowych, na przykład uda lub łopatki; mięśnie prawidłowo wykrwawione nie powinny dawać żadnego wycieku na powierzchniach przekroju;

□    zwyrodnienie mięśni - na przykład przy zatruciach lub niektórych chorobach zakaźnych, zwłaszcza z wysoką gorączką;

O ogniska ropne, nekrotyczne i inne;

□    nowotwory - na przykład nerwiaki występujące najczęściej w przestrzeniach

międzyżebrowych, ogniska białaczkowe w mięśniach;    T

□    wągty I należy obejrzeć wszystkie mięśnie widoczne na przekrojach oraz prześwitujące przez otrzewną i opłucną; w przypadku znalezienia choćby jednego wągra w mięśniach głowy, narządach (zwłaszcza w języku i sercu) lub tuszy zachodzi potrzeba przeprowadzenia dodatkowych cięć przez grube partie mięśniowe w celu określenia intensywności inwazji;

O obce zapachy - występują najczęściej przy żółtaczce, po niektórych paszach, lekach, środkach odkażających i innych; jak już wspomniano (ogólne uwagi o badaniu makroskopowym), po stwierdzeniu obcych zapachów w tuszy mięsnej zachodzi często konieczność powtórzenia jej badania makroskopowego po około 24 godzinach oraz uzupełnienia go badaniami pomocniczymi - próbami gotowania i smażenia.

Układ kostny - w czasie badania makroskopowego należy przeprowadzić oględziny widocznych na przekrojach kręgów, mostka i kości łonowej oraz

_

39