104

a)

b)

T

c)

Odporność na zużycie powierzchni natarcia (tworzenie krateru)

Odporność na zużycie powierzchni przyłożenia

AI203	A,
TiN
Związek Ti
Specjalne podłoże węglikowe

Odporność na zużycie powierzchni przyłożenia

Odporność na zużycie powierzchni natarcia (tworzenie krateru)

Odporność na zużycie powierzchni przyłożenia

Równowaga między odpornością na zużycie powierzchni natarcia i przyłożenia

			TiCN
<-	Odporność na zużycie ścierne		Specjalne podłoże węglikowe		4-	Odporność na zużycie ścierne

Rys. 6.12. Funkcje poszczególnych warstw powłok: a) jednowarstwowych; b), c) i d) wielowarstwowych (zaczerpnięto z poz. [11])

Mały powinien być również udział węglika TiC, co zapewnia lepszą ciągliwosc pokrywanych węglików spiekanych. Stężenie kobaltu oraz udział węglików TiC i TaC w materiale podłoża wywierają istotny wpływ na własności eksploatacyjne węglików spiekanych pokrywanych twardymi warstwami wierzchnimi (rys. 6.13).

Trwałość płytek pokrywanych twardymi warstwami wierzchnimi TiC i TiN je^st kilkakrotnie większa od konwencjonalnych węglików spiekanych (rys. 6.14). Lepsze własności zapewniają warstwy węglików HfC, a zwłaszcza azotków HfN. Warstwa azotków hafnu jest bardziej stabilna niż węgliki i bardziej odporna na działa

no

nie dyfuzyjne wióra stalowego na powierzchni natarcia płytek. Cechuje się dużą twardością w wysokiej temperaturze, a dzięki współczynnikowi rozszerzalności ciepl-_nej zbliżonemu do współczynnika węglików spiekanych podłoża może mieć większą grubość. Wpływa to na znaczne zwiększenie trwałości płytek pokrywanych tym azotkiem.

	o O	o O	in
o	in	in	o
O	o	co'
	i—	1	1
|	1 O	O	O
O		i-	F
	i-	in	m
F		co	,-T
N- 1	i	|	co |
1 O	1 o	1 O	1 O
£	$	§	$

Rys. 6.13. Porównanie względnej trwałości płytek z konwencjonalnych węglików spiekanych i pokrywanych TiC o różnym stężeniu kobaltu i TiC (zaczerpnięto z poz. [19])

Spośród warstw pojedynczych najkorzystniejsze efekty dają warstwy A1₂0₃ ^(rys- 6-14). W przeciwieństwie do warstw węglików i azotków wykazują one nawet ^w temperaturze powyżej 1000°C dużą odporność na utlenianie oraz zużycie ostrza ^ Cyniku dyfuzji kobaltu do stali, co umożliwia obróbkę skrawaniem z bardzo dużymi

Prędkościami.

111