108 6

108 10. Bank centralny i polityka monetarna

Funkcje banku centralnego

Funkcje banku centralnego:

-    manipulowanie podażą pieniądza,

-    ochrona siły nabywczej waluty krajowej,

-    obsługa bankowa rządu,

-    klarowanie czeków,

-    emisja pieniądza,

-    gwarantowanie depozytów (wkładów bankowych).

Szczegółowy opis funkcji Narodowego Banku Polskiego przedstawiono w tab. 10.1.

Tabela 10.1

Funkcja NBP	Opis
Centralny bank państwa	-    formutowanie i realizacja polityki pieniężnej -    organizowanie i kontrola procesów rozliczeń i rozrachunków w systemie bankowym -    współodpowiedzialność za politykę dewizową i politykę kursu walutowego -    obsługa kasowo-rozliczeniowa instytucji rządowych -    obsługa długu rządowego -    zarządzanie rezerwami dewizowymi państwa -    gromadzenie i analizowanie informacji finansowych -    prognozowanie i ocena procesów gospodarczych
Bank emisyjny	-    wpuszczanie w obieg znaków pieniężnych -    organizowanie obiegu pieniężnego -    regulowanie ilości pieniądza w obiegu rynkowym (tak aby jego nadmiar nie potęgowa! inflacji, a ewentualny niedobór nie utrudnia! obsługi procesów gospodarczych)
Bank banków	-    oddziaływanie na system bankowy, mające na celu egzekwowanie przyjętej polityki monetarnej -    funkcje nadzorcze związane z przestrzeganiem prawa bankowego i z zapewnieniem bezpieczeństwa zgromadzonych wkładów -    tworzenie regulacji zapewniających płynność systemu bankowego -    kredytodawca ostatniej instancji (kredyty refinansowe) -    prowadzenie operacji otwartego rynku

Instrumenty polityki monetarnej

Stopa rezerw minimalna relacja rezerw gotówkowych do wkładów, obowiązkowych jaką muszą utrzymywać banki komercyjne na mocy decyzji banku centralnego.