49502

Rodzaje polityki monetarnej

Bank centralny w zależności od aktualnej sytuacji w gospodarczej może prowadzić elastyczną politykę monetarną i sam decydować w którym z głównych kierunków ma ona podążać. W Polsce decyduje o tym nie tylko sam Narodowy Bank Polski, ale także konstytucyjny organ jakim jest Rada Polityki Pieniężnej. Decyduje ona m. in o kierunkach polityki monetarnej i o wysokości stóp procentowych Bieżącymi sprawami zajmuje się sam NBP. Wspomnieliśmy wcześniej o dwóch kierunkach polityki pieniężnej. Może to być :

•    ekspansywna polityka monetarna - polega ona na takim wykorzystaniu narzędzi polityki monetarnej, które prowadzą do zwiększenia podaży pieniądza w gospodarce. Można to osiągnąć dokonując zakupu papierów wartościowych w ramach "operacji otwartego rynku", obniżając stopy procentowe i rezerwy obowiązkowe. Polityka ta jest prowadzona gdy gospodarka ma problemy z wzrostem gospodarczym i bank centralny chce go ożywić. Korzysta się z niej zwłaszcza w czasie recesji. Warto jednocześnie podkreślić, że polityka monetarna nie jest cudownym lekarstwem na pr oblemy gospodarcze - znacznie ważniejsze są niskie podatki i koszty pracy, przejrzyste przepisy, duża wolność gospodarcza (np. rnala liczba koncesji) oraz niski stopień biurokratyzacji i korupcji.

•    restrykcyjna polityka monetarna - wykorzystywana podczas "schładzania" gospodarki, gdy przejściowy wysoki wzrost popytu wewnętrznego i poziomu PKB mógłby zagrozić długoterminowemu, zdrowemu rozwojowi i niskiej inflacji. Polega ona na m. in. podw'yższeniu przez bank centralny stóp procentowych i rezerw obowiązkowych oraz na sprzedawaniu papierów wartościowych bankom.

Wahania produkcji

Procesy gospodarcze nie przebiegają harmonijnie, lecz z pewnymi większymi i mniejszymi odchyleniami W gospodarce występują okresy zwiększania się aktywności gospodarczej, jak i spadku produkcji Możemy wyróżnić trzy podstawowe rodzaje wahań :

•    sezonowe - spowodowane zmiennością pór roku, aktywność gospodarcza zimą jest mniejsza niż latem,

•    przypadkowe (epizodyczne) - spowodowane czynnikami losowymi np strajki, wojny, klęski żywiołowe,

•    koniunkturalne.

Opinie na temat przeciwdziała wahaniom

Przez wiele lat popularne było twierdzenie, że należy za wszelką cenę pizeciwdzialać wahaniom produkcji, a zwłaszcza jej spadkom. Musimy jednak pamiętać, że cykl koniunkturalny jest zjawiskiem normalnym w gospodarce wolnorynkowej Warto wiedzieć, że chwilowe załamanie gospodarcze i spadek produkcji pozwala na eliminację słabszych podmiotów i restiukńiryzację pozostałych np kryzys azjatycki w 1997r. spowodował ujawnienie się negatywnych tendencji gospodarczych, które narastały przez wiele lat i umożliwił ich naprawienie lub usunięcie.

Obecnie zwycięża i jest praktykowane monetarystyczne spojrzenie na rolę mterwencji państwa w gospodarkę Mówi ona, że bank cenńalny nie powinien podejmować prób odwrócenia koniunktury podczas załamań gospodarczych Bank centralny powinien jedynie regulować tempo wzrostu gospodarczego, a nie spłaszczać cykle ekonomiczne..