12182661�9441294504509S23637873934914489 o

dym rokiem (por. rys. 18 i 19). Jeżeli do tego dodać nieformalne transfery pieniężne, które nie są ujęte w oficjalnych szacunkach, to okaże się, że łączna kwota tych transferów jest dwu- a nawet trzykrotnie wyższa¹⁶. Oznacza to, że przekazy pieniężne od emigrantów są jednym z najważniejszych strumieni napływu kapitału do krajów rozwijających się, znacznie wyższym niż napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz pomocy gospodarczej do tych krajów. Dla niektórych mniejszych krajów rozwijających się, jak np. Lesoto, Tonga czy Liban, przekazy te generują ponad 1/4 PKB tych krajów i stanowią główne źródło napływu dewiz, znacznie większe niż dochody z eksportu towarów i usług.

W 2006 r. 0

10

15

20

Meksyk [_ Indie [ Chiny jZ Filipiny Liban [ Maroko Bangladesz [

25 jako % PKB -J w 2005 r. □    3.3

]

Wietnam j |

Nigeria |™

Indonezja |~

Peru |    |

Czechy Tahlandia Q Iran Q Malezja G Turcja D Korea Pd. Q Rep. Pd. Afryki [j

Rys. 18. Oficjalne przekazy pieniężne od emigrantów, w mld doi. Źródło: Dane Banku Światowego według „The Economist" z 25.11.2006, s. 114.

3.0

1.0 15. 25, 10, 8,0

4.2 0,5

1.2 0,4 2,9 3,7 6,1

2.3

0,6

2.4 1,0 0,7 0,5 0,8 0,2 0,1 0,3

¹⁶ Por. R. Faini, Is the brain drain an unmitigałed blcssing?, Helsinki 2003, WIDER Distribution Paper 64 oraz World Migration 2005: Costs and Bemfits of Internationa! Migration, Geneva 2005. International Organization for Migration, s. 7-8. Por. także M. Frey, U. Mammey, Impacl of migration in the recei-ving countrics, Germany, Geneva 1996, s. 14-15.

Trudno więc sobie wyobrazić sytuację, w której rządy tych krajów chciałyby prowadzić politykę ograniczającą emigrację, tzn. odpływ najlepiej wykwalifikowanych i przedsiębiorczych pracowników.

0

10 20

30

40    50

60 jako % PKB —i w 2009 r.

3,9

1.0

2.5

11.7

11.8

5.6 6,0

22,4

4.0

7.0

l | 2009 I l 2010

Indie

Chiny

Meksyk

Filipiny

Bangladesz

Nigeria

Pakistan

Liban

Eguipt

Wietnam

Rys. 19. Przekazy pieniężne od emigrantów w 2009 i 2010 roku*, w mld doi. Źródło: World Bank „The Economist" 13.11.2010, s. 106.

Według szacunków Banku Światowego oficjalne przekazy pieniężne od emigrantów dla ich rodzin w krajach rozwijających się wyniosły w 2010 r. około 325 mld doi., czyli były o 6% wyższe niż w 2009 r. Najwięcej miliardów popłynęło do Indii i Chin, chociaż przekazy te stanowiły w 2009 r. tylko 3,9% i 1,0% wartości PKB tych krajów. O wiele większy był udział przekazów pieniężnych od libańskich emigrantów, które stanowiły 22,4% wartości PKB Libanu.

Trudno jest w sposób kompleksowy oszacować wszystkie pozytywne i negatywne efekty emigracji. Są one inne dla kraju, z którego „odpływają" wykształceni ludzie i inne dla kraju przyjmującego wykształconych pracowników.

99