12 5

BagMaimu' Żytko

architektury. To oaywiatc. Ale z drugłcj Mroef | dyiif, że właśnie miastu przypada w tej interakcji rola prze- | wodnia. Tf wspomniany już „władzę miejsca" (w mieście) sad twórcami ukazuje też Władimir Toporow na przykładzie Petersburga w rozprawie, z którą polaki czytelnik moar ssą obecnie zapoznać. Dawna stolica Rosji, będąc syntezą natury i kultury, skupiając w sobie wartości sprzeczne, a przy rym dla Rosjan najistotniejsze, zdołała nawet powołać do życia specyficzny „tekst", nazwany przez Toporowa „tekstem Petersburskim literatury rosyjskiej"⁴⁰. Można się zastanawiać, czy Petersburg jest pod tym względem miastem wyjątkowym odpowiedniki „tekstu petersburskiego" nie mogą wszędzie tam, gdzie istnieje dostatecznie hn|— podłoże. Niewykluczone, iż dałoby się wyodrębnić, na przykład, „aehaz Paryski literatury francuskiej" lub „tekst Londyński literatury angielskiej" i opasywać go w taki sposób, jak co czym Topo-row w odniesieniu do tekstu generowanego przez

Kończąc te uwagi, poprzedzające lekturę dwóch prac Wit' di mira Toporowa z zakresu semiotyki miasta, naletalnhy w celu umknięcia nieporozumień powiedzieć, że róńaią ssę ,«>_f znacznie od modnych dziś post modernistycznych analiz „tekstu miasta”, często lokujących się bliżej poetyckiego wi— impressionism niźli dyskursu naukowego. Rozprawy rosy jakie go uczonego nie są łatwe w odbiorze, wymagają gonj rtwpli-wości. może nawet pewnego samozaparcia Wysiłek włożony w lekturę zostanie jednak sowicie wynagrodzony. Można by rzec, iż w cym wypadku trud czytelnika . jego satysfakcja poznawcza znajdują się we wprost proporcjonalnej zależności

Bogusław Żytko