1382136c7874509597305f4260659 n

’ Obliczanie rozpuszczalności molowej na podstawie znanego iloczynu rozpuszczalności obejmuje:

1)    Ułożenie równania opisującego równowagę osad-roztwór.

2)    Zapisanie wyrażenia określającego iloczyn rozpuszczalności K,.

5) Wyrażenie stężeń jonów w funkcji rozpuszczalności molowej elektrolitu S.

4)    Podstawienia molowych stężeń jonów do równania określającego iloczyn rozpuszczalności.

5)    Rozwiązanie równania względem rozpuszczalności molowej S.

. Aby stwierdzić, która z dwóch soli tego samego typu (o takich samych indeksach stcchiometryc/nych n i m) ma większą rozpuszczalność, wystarczy porównać ich iloczyny rozpuszczalności. Im większa wartość AC, tym większa rozpuszczalność (zarówno molowa (S) jak i masowa (s)]. W przypadku soli różnego typu, na przykład trójjonowych A8, (np. Pbl,) i ABC (np. MgNH^PO*) wniosek może (ale nie musi) być błędny.

rzykład 7.7 Obliczanie iloczynu rozpuszczalności na podstawie znanej rozpuszczalności molowej

Obliczyć iloczyn rozpuszczalności BaF, w temperaturze 25°C, jeżeli rozpuszczalność w tej ^>mperanirzc wynosi 3,58 • 10*^ł mol/L.

o/wiązanie

Dla elektrolitu trójjonowcgo AB, zachodzi relacja:

K, • 1*•2^ł• S'*^ł = 4S’

Hem

K, * 4 • (3,58 • I0‘^,)^> - 1,84 10-⁷ klpowiedi: Iloczyn rozpuszczalności wynosi 1,84 ■ 10'⁷.

W celu obliczenia iloczynu rozpuszczalności na podstawie znanej rozpuszczalności molowej rożna stosować procedurę odwrotną do opisanej w przykładzie 7.6 lub - prościej - skorzystać |NxLincj wyżej relacji K, «» f(S) ułożonej dla danego typu elektrolitu.

rzyklad 7.8 Obliczanie rozpuszczalności molowej substancji na podstawie ich iloczynów rozpuszczalności

story elektrolit ma większą rozpuszczalność w wodzie: CdCO, (K, = 5.2 • 10"'⁷) czy Pb(IO,),

. <= 3,69 • 10-“)?

>/wiązanie

Rozpuszczalność CdCO,:

K, • S⁷ => S= JiT, = yjs,2 -10'" = 2,6 • 10* mol/l Rozpuszczalność Pb(IO,),:

K, n 4S> ^ Sm    " =4,5 - l^mol/L

il/Mfwnil/: I Icklrołitem. który rna większą rozpuszczalność jr-st Pł>(IO,),.

<Uł uw.ig.vrn t, l'rzykl.ul 7.6

Przykład 7.9 Ustalanie możliwości strącania osadu po zmierzeniu roztworów o znanych stężeniach molowych

Czy po zmieszaniu równych objętości roztworów CaCI, i Na_?$G₄ o stężeniach 0.01 moH strąci się osad CaS0₄ (K, ■ 2,4 • 10-^s)?

Analiza problemu

Strącanie słabo rozpuszczalnego elektrolitu zachodzi wtedy, gdy iloczyn aktualnych stężeń jonów (QJ jest większy od iloczynu rozpuszczalności. Jeżeli Q, < K, to osad, jeśli istnieje, będzie się rozpuszczał. Oczywiście należy pamiętać, że równowaga międzyfazowa może ustalać się powoli. Gdy Q, > K, osad powinien się strącać, bo roztwór jest przesycony, ale czasem się zdarza, że rozpoczęcie strącania następuje dopiero po tzw. zaszczepieniu roztworu, czyli wrzuceniu kryształu substancji rozpuszczonej.

Dążenie do Hanu równowagi międzyfazowęj osad - roztwór (b) z roztworu przesyconego (a) i nienasyconego (c). Roztwór (b) znajduje się w równowadze z osadem. Roztwór (a) jest przesycony i dlatego strąca się w nim osad aż układ osiągnie stan równowagi. IV roztworze (c) substancję wprowadzono do czystej wody i następuje jej rozpuszczenie aż do osiągnięcia stężeń równowagowych.

Rozwiązanie

Objętość otrzymanej mieszaniny jest dwa razy większa niż objętość każdego z roztworów, więc po zmieszaniu stężenie wszystkich jonów będzie dwa razy mniejsze niż w roztworach wyjściowych:

(Ca¹*) - | 0,01 - 5- 10^J

ISO/-) - | 0,01 = 5- 10-»

Q, ■ (Ca**) |SO/-| « 5 • I0’^J 5 -10° = 2,5 • 10-*

Zatem Q, > czyli roztwór jest przesycony.

Odpowiedź: Osad Ca$0₄ się strąci.

Uwaga:

Przy obliczaniu wartości aktualnego iloczynu stężeń (Q) w roztworze otrzymanym przez /mieszanie dwóch roztworów należy uwzględnić, że objętość otrzymanego roztworu jest sumą objętości roztworów użytych do mieszania. W przypadku roztworów rozcieńczonych można I><>minąt' kontrakcję.

7.102. Zapisać równania określające iloczyn rozpuszczalności w funkcji stężeń po szczególnych jonów dla:

O-O/N Ul l)../l(J» i

.» I -HM *

l» U .lll

- « •»< I 49 U %