120 3

6.4. Obliczanie przegłębienia statku na podstawie położenia środka wyporu i środka masy

W rozdziale 3 przedstawiono sposób obliczania wzdłużnego (X_c) i pionowego (KG) położenia środka masy. Określona przy okazji tych obliczeń wyporność statku może posłużyć do określenia zanurzenia i na tej podstawie do odczytania, z krzywych hydrostatycznych, odciętej środka wyporu X_F. Siła ciężkości zaczepiona w punkcie X_G i siła wyporu zaczepiona w punkcie X_F tworzą parę sił, która powoduje przegłębienie się statku (rys. 84).

Para sił są to dwie siły równe równoległe, lecz przeciwnie skierowane. Skutkiem działania pary sił jest ruch obrotowy. Wielkość działania pary sił określa się momentem równym iloczynowi jednej z tych sił i prostopadłej odległości między tymi siłami.

Rys. 84. Para sił powodująca przegłębienie statku

r - ^{P (}V    (6.9)

Mj

W celu określenia zanurzenia na dziobie i rufie należy tak obliczone przegłębienie rozdzielić na część dziobową t₄ i część rufową t₉. Gdyby odcięta środka wodnicy leżała na owrężu, to oś obrotu wokół której statek by się przegłębial leżałaby w połowie długości statku i wystarczyłoby obliczone przegłębienie podzielić na dwie równe części. Ponieważ na ogół odcięta środka wodnicy leży w pewnej odległości od owręża, to wielkości zmiany zanurzenia na dziobie i rufie określa się według następujących zależności:

(6.10)

. » • (*». - *.> •* -    I

120