2 dziećmi, a jednocześnie winny inspirować rodziców do stosowania innych, ciekawszych | Należy przy tym tak dobierać teksty i formy i zwiększając stopień trudności przyzwyt do poprawnego wypowiadania się na co dzieli Ćwiczenia ortofoniczne oddziałują na dzieci, powodują odprężenie umysłowo, bud we własuc siły w wyniku osiąganych pc lepsze samopoczucie na skutek możności ła nawiązania kontaktu werbalnego z otoczeniem, i skrępowania wynikającego z nieprawidłowej itp. Różnorodny charakter ćwiczeń ina więc dziecku nie tylko w nauce mowy, ale także w pr dężaniu trudności w prawidłowym kształtowi bowości.
Ćwiczenia ortofoniczne należ)- przeprowadzać ze i tkimi dziećmi, zarówno:
— - przy prawidłowym rozwoju mowy, dc wymowę, i bogacąc jego słownictwo, ucząc prawid go posługiwania się formami językowymi, uc na elementy prozodyczne mowy;
— przy opóźnionym rozwoju mowy jako zapob* wadom wymowy;
— przy zaburzeniach mowy wg zaleceń logopedy.-;
Podane ćwiczenia należy przeprowadzać syst nic, doldadnie i ze zrozumieniem ich celu: prawidłowej wymowy. Uczulenie na piękno mo czystej, na bogactwie języka, różnorodność form kowych pozwoli dziecku na pełniejszy rozw'ój whisnego języka, a także dostarczy mu niezapomn przeżyć dzięki obcowaniu z żywym słowem. Ćwiczenia nrtofmńczne zgodnie z zasadą npr-wania metodyki zostały umieszczone w poszczeg rozdziałach, natomiast stosując je w praktyce, n łączyć ze sobą i wykonywać równolegle. Trzeba bo
—■*—•—'----------- ■.....•—......—
pamiętać, żc wiążą się one ze sobą w sposób przyczynowo-skutkowy: ćwiczenia artykulacyjnc korzystają z osiągnięć ćwiczeń oddechowych, fonacyjnych, logarytmicznych, słuchowych, usprawniających motorykę, narządów mownych.
Niezależnie jednak od grup ćwiczeń w czasie pracy t dzieckiem obowiązuje jedna zasada: wszystkie mają yomóc w przygutnwaniu do rozwoju mowy dziecka, należy więc przeprowadzać je dokładnie i systematycznie, w razie potrzeby powtarzając kilkakrotnie. Postępowa-nic dorosłych z dzieckiem uczącym się mowy musi cechować spnk s, opanowanie, życzliwość. Jeżeli nie chce ono wykonywać ćwiczenia, należy zastanowić sic. czy nie jest dla niego za trudne (wtedy brak postępów w mowie zniechęca je do pracy) tub za nudne (zbyt L.lwc ćwiczenia nic dają w pełni zadowolenia), czy dziecko nie jest chore, głndnc lub zmęczone, gdyż wówczas nic interesuje je zabawa, a cóż mówić o ćwiczeniach, nawet w formie zabawy. Należy także zanalizować własną postawę wobec dziecka: czy nic wymagamy za wiele, czy danego dziecka nie mierzymy miarą iiuiych dzieci, bardziej zdolnych lub z mniejszymi trudnościami w mówieniu. Dzięki takim przemyśleniom efekty pracy z dzieckiem będą szybsze i lepsze, gdyż każde jest w stanie nauczyć się mówić poprawnie, o ile rodzice « nauczyciele pomogą mu w tej pracy, zachęcą do niej i wspólnie wytrwają do końca ćwiczeń. Małe dzieci nic zdają sobie sprawy, żc mówią wadliwie. W gronie kolegów-przcdszkolaków są rozumiani i to im wystarcza. Kłopoty zaczynają się w okresie szkolnym,kiedy wadliwa wymowa staje się powodem do kpin i przezwisk ze strony rówieśników. Dlatego też rodzice dzieci w wieku przedszkolnym i nauczycielki przedszkoli i klas przedszkolnych powinny tak pokierować pracą nad mową dziecka, aby działanie to było świadome, zaplanowane i konsekwentnie wykonywane przez cały