189

czepność nie odnosi się więc jedynie do przyczepności pomiędzy podłożem a np. warstwą tynku, ale obejmuje cały badany układ, a więc także adhezję i kohezję jednego ze współpracujących materiałów. Dzięki odpowiedniemu opisowi rodzaju zniszczenia próbek (kohezyjne, adhezyjne) można, obok podania uzyskanych wartości liczbowych, wskazać, czy dotyczą one bezpośrednio przyczepności pomiędzy zaprawą a podłożem.

W zależności od wartości przyczepności do podłoża, rozróżnia się masy tynkarskie:

-    o małej przyczepności, o wielkości w granicach 0,14-0,3 MPa w stanie suchym i 0,064-0,2 MPa po nasyceniu wodą dla wypraw zewnętrznych;

-    o średniej przyczepności, o wartości w granicach 0,34-0,6 MPa w stanie suchym i 0,24-0,4 MPa po nasyceniu wodą dla wypraw zewnętrznych;

-    o dużej przyczepności, przewidywanej jedynie dla wypraw zewnętrznych, o wartości > 0,6 MPa w stanie suchym i > 0,4 MPa po nasyceniu wodą.

Badanie przyczepności przeprowadza się na pięciu próbkach przygotowanych podobnie jak do oceny wyglądu zewnętrznego. Na trzech próbkach badania wykonuje się bezpośrednio po zakończeniu okresu ich przechowywania, natomiast na pozostałych - po uprzednim zanurzeniu próbek w wodzie na 2 h. Na powierzchni próbek zaprawy, za pomocą koronki diamentowej nacina się krążki o średnicy 50 mm, doprowadzając nacięcie do podłoża. Po oczyszczeniu powierzchni próbek w miejscach nacięć przykleja się klejem epoksydowym 5 stalowych krążków.

Rys. 3.42. Schemat pomiaru przyczepności zaprawy do podłoża oraz różne możliwe rodzaje odspojeń a - połączenie trzpienia z próbką, b - odspojenie kohezyjne w warstwie zaprawy, c - odspojenie adhezyjne, na granicy połączeń zaprawy i podkładu, d - odspojenie kohezyjne w warstwie podkładu.

Po stwardnieniu kleju, zwykle następnego dnia, przygotowane krążki odrywa się od podłoża za pomocą urządzenia pozwalającego na wzrost siły odrywającej z szybkością 10 N/s. Wynikiem przyczepności jest iloraz siły i powierzchni, na którą ona działała, wyrażony w MPa. Jako wynik należy przyjąć średnią z trzech oznaczeń, najbliższy średniej arytmetycznej obliczonej dla wszystkich 5 próbek. Schemat wykonania oznaczenia oraz różne rodzaje odspojeń przedstawiono na rysunku 3.42. Zawiera on także schematy możliwych odspojeń badanych próbek. Często obserwuje się także odspojenia będące połączeniem dwóch rodzajów zniszczeń: adhezyjnego i jednego z kohezyjnych.

BADANIE PODCIĄGANIA KAPILARNEGO WYPRAW TYNKARSKICH

Zdolność podciągania kapilarnego wypraw tynkarskich wyrażona jest współczynnikiem nasiąkliwości powierzchniowej.

189