198,199

' F. dc Saussurc w rozmowie z uczniem A. Riedlingerem, cyt. za: K. Polański, | w: | Fda I^H surę, Kurs językoznawstwa ogólnego, tłum. K. Kasprzyk, wstęp, przypisy K. Polański, szawa 1991, s. 11.

‘ J. MukafovNky, Strukturalizm w estetyce i w nauce o literaturze, [w: | 1'eorta ba Jan litfHIĘI za granice/. Antologia, red. S. Skwarczyńska, t. 2: OJ przełomu antypoz.ytywhtviz.negn Ja M ku 194$, cz. y: OJ formalizmu Jo struktura/izmu, Krakńw 1986,8.129.

¹ KJnkolmon, Co to jest poezja f, | w: | i Jem, W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, wy lun wstęp, red. M U Maycnowa.i. 1 2, Warszawa 11)89, t. j,s. 1 |8 1 19.

a Miukturalizmu

XX wiek - wiek strukturalizmu

Wpływ językoznawstwa i antropologii

Przedstawiciele

językoznawstwć

strukturalis-

tycznego

1lltMI.il 1/in hyl bez wątpienia najbardziej ekspansywnym kierunkiem w dwu-zncj humanistyce. Jeśli za jego początek przyjąć umownie datę wy-jfzyAoznawstwa ogólnego Ferdinanda de Saussure’a (1857-1913) -1U)i (i i i >k, jeśli za szczytowy moment jego rozwoju uznać fazę powojenną myślą Claude’a Levi-Straussa (ur. 1908) i jeśli przyjąć, że nurt 1 |n i i 1 rukturalizmem jest swego rodzaju „mutacją”stukturalizmu, to moż->11 - o , że strukturalizm trwał niemal przez cały XX wiek, a co więcej -Htoekwencjc odczuwamy do dziś⁴. Strukturalizm w teorii literatury roz-J tli h I wpływem przede wszystkim dwóch mocnych impulsów płynących lnykiiznawstwa strukturalnego i antropologii strukturalnej. Inspiracje jy również dynamikę rozwojową kierunku - w pierwszej fazie (do II woj-tw • 11 dało się dostrzec silniejsze wpływy teorii językoznawczych, w draft: II wojnie światowej) na plan pierwszy wysunęły się inspiracje antro-i< 1 k | '.insja strukmralizmu zaznaczyła się w wielu rozmaitych dyscy-ftwilttlyki', a najważniejsze zjawiska objęte terminem „strukturalizm” MII/ądktijc się w następujący sposób: n 11 w s t w o:

szkoły:

il.i 1 ienewska (Fcrdinand de Saussure, Charles Bally), In I'i i ka (Roman Jakobson, Nikołaj Trubiecki),

III »    „/ S/ructuralism: Lłui-Strauss to Foucault, New York 1980, określiła

XX „w 11 • kicin strukturalizmu”.

to,, iwolwein I literaturoznawstwem wyraźne wpływy strukturalizmu dostrzec ■ftp, w historii idei (M. Foucault),psychoanalizie (J. Lacan), socjologii i etno-fcdlrii. 11. Dumćzil), filozofii nauki (M. Scrrcs), marksizmie (L. Althusser), teo-t li Mii .), Obecnie przyjęło się już wszystkie te wpływy nazywać właśnie „struk l", 1 In u hut, jcAli chodzi o ścisłość, na miano to zasługuje tylko antropologia struk-Mvl Sli.iiimui ze względu na rangę systemu filozoficznego przypisywaną jego ||    lwim v .nukluralizmu w językoznawstwie, jak i pionierzy przcszcze-

Cum 1

I ,11.

Ai1«>

ikili '1 i. mil ilu Sausstirea do wiedzy o literaturze nie mieli świadomości założeń Nip l‘ kliMunku I nie chodziło im wcale o stworzenie systemu, lecz raczej o zaadap pmirtliM-/opisu literatury praktycznych narzędzi badawczych, sprawdzonych już Ml ls«d ■ inwslwii